ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ... Η Άγνωστη Τοπική Αυτοδιοίκηση Του πολίτη Παναγιώτη Παπαγαρυφάλλου Συνέχεια 13η 9. Η αυτοδιοίκηση καί το Σύνταγμα του 1985. Παρά τίς πληθωρικές διακηρύξεις του ΠΑΣΟΚ για την ελευθέρωση του θεσμού από τα πολύχρονα δεσμά του καί «αυτοδιοίκηση χωρίς τα χαλινάρια της», όπως διακήρυσσε η Ν.Δ. δια του Κ. Μητσοτάκη146, η Κρατική πολιτική ήταν εντελώς αντίθετη. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της Κρατικής πολιτικής καί το αναθεωρημένο Σύνταγμα1985, το άρθρο 102 του οποίου έλεγε: «1) Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους ΟΤΑ, των οποίων πρώτη βαθμίδα αποτελούν οι δήμοι και οι κοινότητες. Οι λοιπές βαθμίδες ορίζονται με νόμο, Οι ΟΤΑ έχουν διοικητική αυτοτέλεια. Οι αρχές τους εκλέγονται με καθολική καί μυστική ψηφοφορία. Με νόμο μπορεί να προβλέπονται για εκτέλεση έργων ή παροχή υπηρεσιών αναγκαστικοί ή εκούσιοι σύνδεσμοι οργανισμών ΤΑ, πού διοικούνται από συμβούλιο με αιρετούς αντιπροσώπους κάθε δήμου ή κοινότητος, οι οποίοι λαμβάνονται κατ' αναλογία του πληθυσμού τους. Με νόμο μπορεί να προβλεφθεί ή συμμετοχή στη διοίκηση των ΟΤΑ δευτέρας βαθμίδας αιρετών αντιπροσώπων τοπικών επαγγελματικών, επιστημονικών καί πνευματικών οργανώσεων καί της κρατικής διοίκησης έως το ένα τρίτο του όλου αριθμού των μελών. Το Κράτος ασκεί στους ΟΤΑ εποπτεία που να μη εμποδίζει την πρωτοβουλία καί την ελεύθερη δράση τους. Οι πειθαρχικές ποινές αργίας και απόλυσης από το αξίωμα των αιρετών οργάνων τους, έκτος από τις περιπτώσεις που συνεπάγονται αυτοδικαίως έκπτωση, απαγγέλλονται μόνο ύστερα από σύμφωνη γνώμη συμβουλίου πού αποτελείται κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές. Το Κράτος μεριμνά ώστε να εξασφαλίζονται οι αναγκαίοι πόροι για την εκπλήρωση της αποστολής των ΟΤΑ. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την απόδοση και κατανομή, των φό ρων ή τελών πού καθορίζονται υπέρ αυτών καί εισπράττονται από το κράτος» Πρόκειται για μία διάταξη η οποία ακολούθησε την πεπατημένη του Συντάγματος του 1975 καί συνεπώς η ασκηθείσα κριτική για εκείνο το Σύνταγμα ισχύει καί για το Σύνταγμα του 1985. Έπ' αυτού σημειώνω επιγραμματικά μόνο δύο παρατη­ρήσεις: Όπως το Σύνταγμα του 1975 στην παραγρ. 4 του άρ­θρου 102 αντέγραψε την πρόταση του γράφοντος, έτσι ... ή παραγρ. 4 του άρθρου 102 του Συντάγματος την μετα­φέρει αυτούσια χωρίς όμως να υλοποιείται. Η δεύτερη παρατήρηση αφορά την επιβολή των πει­θαρχικών ποινών στους εκλεγμένους τοπικούς άρχοντες από συμβούλιο του οποίου η πλειοψηφία αποτελείται από τα­κτικούς δικαστές. Συνεπώς, ισχύει καί εν προκειμένω η Κριτική την οποία άσκησα τότε στην ταυτόσημη διάταξη του Συντάγματος του 1975, η οποία ως βάση της πειθαρχικής δίωξης είχε «το δημόσιο συμφέρον, το οποίο αποτελεί μία κατ' ουσίαν πολιτι­κή έννοια». Το γεγονός ότι το πειθαρχικό συμβούλιο αποτελείται κατά πλειοψηφίαν από τακτικούς δικαστές, αυτό δεν σημαί­νει ότι εξασφαλίζεται καί η αντικειμενική κρίσις δεδομέ­νου ότι οι δικαστές διορίζονται από τους Προϊσταμένους της Δικαιοσύνης οι οποίοι με τη σειρά τους διορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο με κριτήρια πολιτικά κατά κανόνα.147 10. Εν μέσω οικονομικής καχεξίας και πληθώρας αναι­μικών και διάσπαρτων κοινοτήτων ο θεσμός εξακολούθησε να υπολειτουργεί καί στα μέσα της δεκαετίας του '80, όπως προκύπτει από τη Στατιστική Επετηρίδα της ΕΣΤΕ για το έτος 1985-1986, όπως τα παραθέτει επεξεργασμένα ο καθη­γητής Ε. Πανάς, ο όποιος σημειώνει «Κυρίαρχη αδυναμία του συστήματος αποτελεί ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός ΟΤΑ, ιδιαίτερα αν συγκριθεί με το μέσο όρο των περισσοτέ­ρων δυτικών χωρών.» Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία αυτά, στα μέσα αυ­τής της δεκαετίας, ο συνολικός αριθμός των ΟΤΑ ξεπερνούσε τίς 6.000 από τους οποίους το 95% ήταν κοινότητες, οι οποίες ανερχόταν σε 5.700 έναντι 300 δήμων. Από την ανάλυση των στοιχείων προέκυπτε ότι: α) το 45% των ΟΤΑ είχαν πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων, β) το 80% μικρότερο των 1.000 και 40% των δήμων μικρότερο των 5.000. γ) 4.200 Κοινότητες είχαν πληθυσμό κάτω των 1.000 κατοίκων. Είναι προφανές όπως και στο απώτερο πα­ρελθόν- ότι αυτή ή κονιορτοποιημένη διάρθρωση του γεωπολιτικού χώρου ήταν παντελώς αδύναμη να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα των καιρών τόσο σε τοπικό όσο καί σε εθνικό επίπεδο.148 Η πιο πάνω αλήθεια αποδεικνύεται από το γεγονός καί μόνο ότι στη δεκαετία του ’80 «δύο χιλιάδες κοινότητες δέν είχαν το δικό τους σχολείο γιατί δεν πληρούσαν τίς προϋ­ποθέσεις τον νόμου».149 11. Στόν τομέα των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ, η κυβέρ­ νηση του ΠΑΣΟΚ, με σειρά Διαταγμάτων καί νόμων (π.χ. Π.Δ. 76/1985, Νόμος 1614/1984 καί ΠΔ 323/1989) προέβη στον διαχωρισμό αποκλειστικών καί συντρεχουσών αρμοδιοτήτων. Οι αποκλειστικές κινήθηκαν στις γνωστές κλασικές αρμοδιότητες ενώ οι συντρέχουσες εκτεινόταν σ'ένα ευρύ­τατο φάσμα δραστηριοτήτων, οί οποίες όμως παρέμειναν επί χάρτου, αφού για να υλοποιηθούν απαιτούσαν μία σειρά ανύπαρκτων προϋποθέσεων καί ιδίως οικονομι­κών. Να ένα καί μόνο παράδειγμα: Ό Δήμος ή η Κοινότητα έχει την αρμοδιότητα: «Να αναλαμβάνει την αποθήκευση, διακίνηση καί εμπορία υγρών καυσίμων καί υγραερίων, ιδι­ αίτερα σε νησιωτικές περιοχές.».150 Ενώ το λαθρεμπόριο των καυσίμων στην Ελλάδα οργιάζει για χρόνια καί χρόνια με την ανοχή του Κράτους, το ίδιο αναθέτει αύτη την αρμοδιό­ τητα στους ΟΤΑ, έτσι για να γεμίζουν τα χαρτιά καί να δημι­ ουργούνται εντυπώσεις. ... 12. Το φάσμα αυτών των αρμοδιοτήτων για να μπο­ ρούν οί ΟΤΑ να τις ασκήσουν στοιχειωδώς, όπως ήδη σημειώ­θηκε, προϋποθέτει οικονομικά μέσα πού δεν υπάρχουν και δεν υπήρχαν. Την έλλειψη αυτή κάλυπταν οί ΟΤΑ με δανεισμό, όπως καί το Κράτος. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, οί ΟΤΑ κατέφυγαν στην εύκολη λύση του δανεισμού, ο όποιος την περίοδο 1980-1984 Τετραπλασιάστηκε, γεγονός το οποίο διαρκώς καί πε­ρισσότερο αυξανόταν οι υποχρεώσεις τους για την εξυπηρέ­τηση των δανείων, τα οποία ναι μεν κυρίως, γινόταν από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων αλλά καί από ξένα πιστωτικά ιδρύματα.151 Δυστυχέστατα το Ελληνικό Κράτος δεν σκέφθηκε ποτέ να ιδρύσει Δημοτική Τράπεζα από την οποία να δανείζον­ται καί να χρηματοδοτούνται οι ΟΤΑ για την υλοποίηση των προγραμμάτων τους. Ό γράφων, ήδη από το 1983 επανέφερε την πρόταση, η οποία είχε γίνει από το 1923 υπό του Χ. Θεοδωροπούλου για την ίδρυση «Τραπέζης Δημοτικής καί Κοινοτικής Πίστεως» και την οποία επανέφεραν φορείς της Τ.Α. στα 1931 καί στη συνέχεια, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Στό άρθρο μου: «Η δημοτική Τράπεζα 60 χρόνια πε­ριμένει»152 για να ενισχύσω την πρόταση σημείωνα ότι: «Σέ πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως: Αυστρία, Αγγλία, Ιρλανδία, Νορβηγία Γαλλία από καιρό η δανειοδότηση των ΟΤΑ γίνεται εξ ίδιων αυτών πιστωτικών ιδρυμάτων». Τότε, στα 1983, κατέληγε το κείμενο μου: «Είναι ίσως μία σπάνια δημοτική καί εθνική ευκαιρία» Δυστυχώς, πανάσχετοι πολιτικοί, αδιάφορα πολιτικά κόμματα καί πανάσχετοι εκπρόσωποι -κατά κανόνα- του θε­σμού αγρόν ηγόρασαν! Μοναδικό τους μέλημα η εκλογή, η καριέρα, οι ψήφοι καί το κόμμα! Δυστυχισμένη πατρίδα, όπως θα έλεγε καί ο Μακρυγιάννης. 13. Η περιφερειακή ανάπτυξη, αποτέλεσε μεταπολε­μικά ένα από τα ακανθώδη προβλήματα του νεοελληνικού κράτους, σ' ό,τι αφορά την οργάνωση του γεωπολιτικού χώ­ρου καί τη δημιουργία των αναγκαίων προϋποθέσεων λει­τουργίας του. Πριν όμως αναφερθώ στο βασικό νομοθέτημα αυτής της περιόδου, επιστρέφω μερικά χρόνια πίσω για να σημειώσω ότι ανάλογο νομοθέτημα της περιόδου του 1978, δεν ανταποκρινόταν στις κοινωνικές καί οικονομικές ανάγ­κες καί συνθήκες. Η τότε κυβέρνηση ψήφισε το νόμο «περί παροχής κινή­τρων προς ενίσχυσιν της Περιφερειακής και οικονομικής Α­ναπτύξεως της χώρας». Ό γράφων, ασκώντας τότε κριτική κατά του νομοσχεδίου αυτού αποκάλυπτε τα τρωτά του ση­μεία, τα οποία ήταν πολλά. Ανάμεσα σ' αυτά ήταν καί τούτο: «Τεράστια χρηματικά ποσά για τους σκοπούς του νομοσχεδίου δεν θα περνούν από τον έλεγχο της βουλής, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά θα διατίθενται με απλή υπουργική απόφαση καί σύμ­φωνα με την κρίση του υπουργού Συντονισμού».153 Εξ αφορμής αυτού του άρθρου, ο βουλευτής του ΠΑ-ΣΟΚ Ζαφειρόπουλος, αγορεύοντας στη βουλή καί ασκώντας κριτική κατά του νομοσχεδίου, είπε καί τα εξής προς ενίσχυ­ση της επιχειρηματολογίας του: «Όσον αφορά τις ειδικότερες επιπτώσεις πού θα έχει ό νόμος αυτός στην αποδυνάμωση της λειτουργίας των ΟΤΑ, παραπέμπω τον κ. Υπουργό Συντονισμού και τους κυρίους συναδέλφους σε ένα σημερινό άρθρο του υφηγητού της Παντείου Σχολής κ. Παπαγαρυφάλλου με τίτλο: "Ό νόμος για τα κίνητρα κίνδυνος για την τοπική αυτο­διοίκηση"».154 Για λόγους ιστορικούς, σημειώνω ότι τον επόμενο χρό­νο (1979), η Εταιρία Ελληνικών Σπουδών, οργάνωσε συζήτη­ση με το καυτό αυτό θέμα: «Περιφερειακή ανάπτυξη, Τοπι­κή Αυτοδιοίκηση, Αποκέντρωση» (8-2-1979). Ανάμεσα στους ομιλητές -πού ήταν καθηγητές ΑΕΙ καί υπουργοί- καί ό γράφων, ό οποίος υπογραμμίζοντας τη ση­μασία της γνώσης, για τα ζητήματα αυτά, την οποία δεν καλλιεργούν οι φορείς των ΟΤΑ, κατέληγε: «Αφού οι Δήμοι δεν παίρνουν την πρωτοβουλία της γνώσης, τότε ας την πάρει το Κράτος... να μπολιάσουμε την τοπική αυτοδιοίκηση με τα Πανεπιστήμια, την Παιδεία, με τους τοπικούς άρχον­τες, με το Δημότη Λαό».155 Ό Νόμος 1622/1986 για την «Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Περιφερειακή Ανάπτυξη, το Δημοκρατικό Προγραμ­ματισμό». Ό εν λόγω νόμος υπήρξε περισσότερο φιλοαυτοδιοικη-τικός αποβλέποντας, κυρίως, στην ισχυροποίηση των πρωτο­βαθμίων κοινοτήτων δια της συνενώσεως, όπως προέβλεπε το άρθρο 1, το οποίο προέβλεπε την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων, τα οποία όμως δεν εκδόθηκαν. Με το άρθρο 19, συγκροτήθηκαν οι Νομαρχιακές αυ­τοδιοικήσεις, «οι οποίες έχουν σκοπό την οικονομική, κοινω­νική καί πολιτιστική ανάπτυξη της περιφερείας τους με την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων». Επειδή, σκοπός αυτής της αναφοράς δεν είναι η κριτι­κή του νόμου, περιορίζομαι να σημειώσω, τίς διατάξεις των άρθρων 61-68, πού αφορούν την Περιφερειακή Όργάνωση και τίς διατάξεις των άρθρων 70-74, πού αφορούν τον «Δημο­κρατικό προγραμματισμό». 14. Ένας ολόκληρος κόσμος άφησε το θεσμό στην τύχη του αποφεύγοντας να δράσει, να θεσπίσει μέτρα, να συγ­κρουστεί για την απελευθέρωση του από τη χρόνια αιχμαλωσία του από τα κάθε λογής πολιτικάντικα συμφέρον­τα, επιβεβαιώνοντας έτσι τούτους τους στίχους του εθνικού μας βάρδου Κωστή Παλαμά: «Οι αφέντες νόμοι δένουν με δεσίματα λογής και τ' ανθρώπου τα φτερούγια και τα πόδια της φυλής» (Δωδεκάλογος). Σάν άλλος Προμηθέας Δεσμώτης ό θεσμός είναι και ήταν σταυρωμένος στους πασσάλους της κρατικής ακηδίας, της ασχετοσύνης των φορέων του καί της δημοτικής χλω-ροφορμιάσεως του Δημότη-Λαού. Πρόκειται για ένα άκρως Κοινωνιοκτόνο καί εθνοζημιογόνο φαινόμενο, το οποίο ματαίως ό γράφων καταπο­λεμά εδώ καί δεκαετίες156 καί επισημαίνουν επιστημονι­κοί φορείς. Εντελώς επιγραμματικά σημειώνω την «Έκθεση Όμά­δας Εργασίας» του ΚΕΠΕ με θέμα: Τοπική Αυτοδιοίκηση (3), Αθήναι 1976, από την οποία μεταφέρω ενδεικτικά τούτα τα στοιχεία: «Εις μεγάλον αριθμόν δήμων 21 Νομαρχιών δεν υπηρετεί πτυχιούχος διοικητικός υπάλληλος» (σελ. 21). «Το βασικόν χαρακτηριστικόν των ΟΤΑ είναι ότι διέπον­ται υπό γενικού κλίματος αδρανείας, στατικόιητας και υποτο­νικής λειτουργίας» (σελ. 22) Διαπιστώνει: «Πληθώρα μικρών Κοινοτήτων (5.758).. απαραδέκτως χαμηλού πληθυσμού (αδυνατούντων) να εξα­σφαλίσουν παροχές υπηρεσιών θεωρουμένων σήμερον ως απα­ραίτητων» (σελ. 24), - «Είναι προφανές ότι οι περιορισμοί της οικονομικής αυ­τών αυτοτέλειας καί το μικρόν μέγεθος τούτων, αποτελούν τους δύο βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες δια την ύπαρξιν δυναμικών καί αποδοτικών τοπικών οργανισμών» (σελ. 37). Σύσσωμη η επιστήμη, σύσσωμοι οι ερευνητές, σύσ­σωμοι καί διαχρονικά καταγγελτικοί οι εκπρόσωποι του θεσμού, επισημαίνουν τα τρωτά καί υποδεικνύουν λύσεις αλλά το ανθελληνικό κράτος κωφεύει! Ως προς την αρρωστημένη διάρθρωση των Κοινοτήτων εδέησε να κινηθεί στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 με το σχέ­διο «Καποδίστριας» καί εν συνεχεία του «Καλλικράτη». 15. Πριν όμως διαπραγματευτώ -εντελώς επιγραμματι­κά- τα αποτελέσματα αυτής της καθυστερημένης κρατικής ενεργείας, καταγράφω για λόγους ιστορικούς τίς 13 διοικη­τικές περιφέρειες, οι οποίες ήταν οι έξης (Σύμφωνα με το ΠΔ 51/1987): Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, έδρα Κομοτηνή Κεντρικής Μακεδονίας έδρα Θεσσαλονίκη Δυτικής Μακεδονίας έδρα Κοζάνη Ηπείρου έδρα Ιωάννινα Θεσσαλίας έδρα Λάρισα Ιονίων Νήσων έδρα Κέρκυρα Στερεάς Ελλάδος έδρα Λαμία Δυτικής Ελλάδος έδρα Πάτρα Αττικής έδρα Αθήνα Πελοποννήσου έδρα Τρίπολη Βορείου Αιγαίου έδρα Μυτιλήνη Νοτίου Αιγαίου έδρα Ερμούπολη Κρήτης έδρα Ηράκλειο Η περιφέρεια του 1987 διοικείται από: Το Γενικό Γραμ­ματέα ως Πρόεδρο καί το Περιφερειακό Συμβούλιο, το οποίο συγκροτείται από: 1. Τον Γενικό Γραμματέα ως Πρόεδρο Τους Νομάρχες της Περιφερείας Τους Προέδρους των Ενιαίων Νομαρχιακών Αυτοδιοική­ σεων Έναν εκπρόσωπο από κάθε τοπική Ένωση Δήμων και Κοι­ νοτήτων της Περιφέρειας Έναν εκπρόσωπο των Επιμελητηρίων των Παραγωγικών τάξεων Έναν εκπρόσωπο του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελ­ λάδος Έναν εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος ‘Εναν εκπρόσωπο του Γεωοικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος ΄Εναν εκπρόσωπο της ΑΔΕΔΥ 10. Έναν εκπρόσωπο της ΠΑΣΕΓΕΣ 11.Έναν εκπρόσωπο της ΓΣΕΕ Βασική αποστολή του Περιφερειακού Συμβουλίου αυτής της περιόδου ήταν η χάραξη καί εφαρμογή της αναπτυξιακής περιφερειακής πολιτικής.157 Σημειώνεται ότι ή οργανωτική δομή της περιφέρειας διέπεται από το βασικό νόμο 2305/1997, καταγράφει μία σειρά τμημάτων και Διευθύνσεων που έχουν μία μορφή γραφειοκρατίας. Λεπτομερή απεικόνιση αυτής της δομής βλ. την πιο πάνω έκδοση της Ακαδημίας Αθηνών σελ 155-160.

ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΚΟΙΝΟΠΟΙΩ.. Είναι η πρώτη φορά, που κατά τη διάρκεια πολιτικής διαμάχης για μία εκλογή γαλλικής προεδρίας ο αρχηγός κράτους της Ρωσίας επιλέγει τον υποψήφιό του, και αυτό με έχει εν μέρει σοκάρει… Έρχεται να υποστηρίξει ο ένας εκ των δύο υποψηφίων Alain Juppé. Το débat Fillon-Juppé περιεστράφη κυρίως σε ανώδυνα θέματα, όπως υγεία-ανεργία-ισότητα δύο φύλων. Είναι το σύνηθες συναινετικό-μεθοδικό modus operandi της πολιτικής αυλαίας. Με την πτύξη της ωστόσο η σκηνή υποθάλπει πλείστες παραλλαγές των λεχθέντων. Οι εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες «τελεσφόρησαν» τρόπον τινά. Ομοίως έπονται και οι διαδικασίες στο γαλλικό έδαφος. Στην Ελλάδα μαίνεται εκ νέου πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέτει υπό αίρεση το αδιαφιλονίκητο ζήτημα, τουλάχιστον έτσι πιστεύουμε, της Συνθήκης της Λωζάνης. Καθήμενοι λοιπόν στον καναπέ μας θωρούμε να παρελάσουν στην οθόνη, του υπολογιστή ή της τηλεοράσεως, προσωπικότητες ολκής, οι οποίοι κινούν τα πιόνια στη σκακιέρα με περισσή στρατηγική. Κι εμείς που σκάκι δεν γνωρίζουμε να παίζουμε, πως θα καταλάβουμε την παρτίδα;;; Και ούτε που περνάει απ’ το μυαλό μας πως πρόγονος του σκάκι ήταν το ζατρίκιον, επιτραπέζιο παιχνίδι, το οποίο ανάγεται στη χρονική εποχή του Μινωικού Πολιτισμού, ανάμεσα 1600 και 1500 π.Κ.Ε. Συνακόλουθα η γνώση των κινήσεων θα έπρεπε να είναι καταγεγραμμένη στο πρωτόπλασμά μας και όχι να διαπνεόμαστε από διλήμματα εκφοβισμού. Ενδιάμεση περιοχή και ελληνοτουρκισμός. Η πλειονότητα των Ιστορικών τέμνει την Ευρασία σε δύο σχεδόν ισομερείς εδαφικές και πληθυσμιακές μερίδες. Δύο κόσμοι αντιμέτωποι: ο Κόσμος της Ανατολής και ο Κόσμος της Δύσης να πάλλονται ανά τους αιώνες σε μαρμαρένια αλώνια πολιτικής αναμέτρησης και η διπλωματική κονίστρα να επιχειρεί αναίμακτες συγχωνεύσεις ή πολυαίμακτους διχασμούς. Ο Σπύρος Βρυώνης, διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια έρχεται πρώτος με το σύγγραμμά του The Byzantine Legacy and Ottoman Forms, εν έτει 1970 να ταράξει τα νερά της δυικής ισοδυναμίας προβάλλοντας μία νέα οπτική διαχωρισμού του εγχώριου γίγνεσθαι, η οποία υποστηρίζει πως τα Βαλκάνια-η Μικρά Ασία-η Μέση Ανατολή-η Αίγυπτος συνιστούν έναν «κοινό πολιτιστικό χώρο», ο οποίος αναφύεται απ’ την εποχή των κατακτήσεων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Συνακόλουθα μπορούμε να ομιλούμε για τρεις ευρύτερες περιοχές, που συμπράττουν στο «Είμεθα και δεν είμεθα» του Ηράκλειτου. Παρεπόμενη σαφώς ενέσκηψε η διαμάχη διεκδίκησης της εν λόγω περιοχής. Ήδη ο Αριστοτέλης απ’ τον 4ο αιώνα π.Κ.Ε χαρακτήριζε τους Έλληνες σαν κράμα Ασιατών κι Ευρωπαίων για να υπερθεματίσει το Κοράνι τον 7ο αιώνα μ.Κ.Ε προωθώντας το Ισλάμ ως «ενδιάμεση κοινότητα». Ο Τούρκος νομομαθής Bedrettin διεξάγοντας έναν συγκρητισμό, αν και ο όρος αποδοκιμάζεται ως συγχυσισμός=confusionnisme, καταλήγει στο συμπέρασμα πως ορθόδοξος Χριστιανισμός και Ισλαμισμός δεν έχουν ουσιώδεις διαφορές, και γι΄ αυτό επιτεύχθη για τόσους αιώνες η συνύπαρξη των λαών. Ακόπως τεκμαίρεται πως Χιτώνα του Νέσσου συνιστά η ενοποίηση των εθνών σε Αυτοκρατορία, σε μία περιοχή όπου Έλληνες-Τούρκοι-Ρώσοι εμφανίζονται να ερίζουν για την πρωτοκαθεδρία-κληρονομία κάθε που ο εκάστοτε ηγεμόνας τείνει σε παρακμή. Ως απόρροια της τριχοτόμησης της περιοχής της Ευρασίας, ο ιστορικός Κος Κιτσίκης εισάγει τη λέξη ελληνοτουρκισμός με απώτερο σκοπό να φωτίσει μία ιδεολογία, που πραγματώνεται πάνω σ’ ένα πολυετές πολιτιστικό φαινόμενο, αφ’ ενός ως συγκατοίκηση κι αλληλεξάρτηση ελληνισμού-τουρκισμού κι αφ’ ετέρου ως παγιωμένο φρόνημα που κρηπιδώνει την εγκαθίδρυσή του σε θάλλουσες κι αλληλοδιαπλεκόμενες πεποιθήσεις. Ανατρέχοντας στο παρελθόν πλήθος μαρτυριών δηλώνουν τη συνεργασία των Πατριαρχών της Κωνσταντινουπόλεως με τον εκάστοτε Σουλτάνο προς διαχείρηση της οθωμανικής Οικουμένης, στην οποία οι Τούρκοι αποτελούσαν τον 1ο λαό της Αυτοκρατορίας, οι Έλληνες τον 2ο κι έπονται οι μειονότητες των υπολοίπων εθνών, οι οποίες τελούσαν υπό διπλή τουρκοελληνική κυριαρχία. Η βυζαντινή σε πρώτο στάδιο και η οθωμανική σε δεύτερο Αυτοκρατορία επικυρώνουν μία ολοκληρωτική ιδεολογία, στις φτερούγες της οποίας θάλπονται εκατομμύρια ανθρώπων. Όταν ωστόσο η θέρμη του συνόλου ελαστικοποιείται, διαπιστώνονται εκρήξεις, και μένει απλά να κατανοήσουμε ποιος μαϊνάρει τους κάβους του πλήθους. Γκιαούρ Ιζμίρ = Η Άπιστη! Ή αλλιώς Σμύρνη! Η ελληνική αστική τάξη έλκει τις ρίζες της στις απαρχές του 18ου αλλά εξ’ αρχής μεταφέρει τη βάση της εκτός του νεοσύστατου βασιλείου της Ελλάδος, το οποίο δεν παρουσιάζει οικονομικά πλεονεκτήματα. Έντονη ελκτική δύναμη σημειώνουν τα κέντρα της Κωνσταντινουπόλεως-Σμύρνης-Αλεξάνδρειας, όπου και στρέφουν το θώρι οι έμποροι. Η σκιαγράφηση αυτής της τάξεως αναδεικνύεται μέσω της πολιτικής δύναμης, που ανιχνεύει ανά πάσα ευκαιρία, και όχι σε απτούς τίτλους ευγενείας. Τον 19ο αιώνα η πόλη της Σμύρνης φτάνει στον κολοφώνα της ακμής της. Η δημογραφική έκρηξη-η μετεγκατάσταση πληθυσμών απ’ την Ηπειρωτική Ελλάδα-τα ευνοϊκά νομοθετήματα των Χιουμαγιούν-Γκιούλχανε, τα οποία προσπορίζουν πολιτικά δικαιώματα στους «ραγιάδες» ισότιμα με εκείνα των μουσουλμάνων-η οικονομική ευμάρεια που πυροδοτείται απ’ την άνθηση του εμπορίου-η πολύπλευρη εκπαιδευτική δραστηριότητα της ελληνικής κοινότητας-η αναδιάρθρωση της Χάρτας των επαγγελμάτων, τα οποία στην πλειοψηφία τους ασκούνται από Έλληνες, είναι μερικές συνιστώσες, οι οποίες συνυφαίνουν την εύρωστη συνισταμένη του ελληνικού στοιχείου. Ο Deschamps σε οδοιπορικό του καταγράφει το στρατευμένο ένστικτο των κατοίκων προς περίσωση του «Μείζονος Ελληνισμού», ο οποίος ακτινοβολεί προβάλλοντας κορμανθία κοινωνική και ισχυροποιείται μέσω της καθιέρωσης της ελληνικής γλώσσας ως διεθνή γλώσσα της Σμύρνης. Το 1918 λήγει ο Μεγάλος ή Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις εμπλεκόμενες χώρες εξασθενημένες να αναζητούν δικλείδες ασφαλείας προς αποφυγή νέων συγκρούσεων. Το 1920 η Συνθήκη των Σεβρών δεν είναι παρά μία σπασμένη πορσελάνη, η οποία κατακερματίζει την Ανατολία και κελεύει υπολειμματική επικράτεια στην εύρωστη ως τότε σουλτανική διακυβέρνηση για να καταλυθεί λίγα μόνο έτη αργότερα με την εισβολή στη Σμύρνη και την ανταλλαγή των πληθυσμών, διότι η Τουρκία γνωρίζοντας τον στρατηγικό της ρόλο σαν κομβικό κράτος κι όχι σαν περιφερειακή οντότητα, δεν δύνατο να ενστερνιστεί αμαχητί τις καταστροφικές-ρυθμιστικές παραχωρήσεις, οι οποίες προσέβαλλαν την εδαφική της ακεραιότητα και τη σθεναρότητα της ασφάλειάς της. Η μεγάλη σφαγή της Σμύρνης το 1922 οδηγεί στην ψήφιση της Συνθήκης της Λωζάνης και στον κατακερματισμό όχι μόνο των λαών αλλά και της πολιτισμικής βάσης της περιοχής. Η συνοριογραμμή χαράσσεται εκ νέου με τη συρρίκνωση του ελληνικού κράτους να δημιουργεί αλυτρωτικές δεσμεύσεις στο ασυνείδητο του λαού του. Το νεότευκτο κράτος της Τουρκικής Δημοκρατίας είναι γεγονός μετά την υπογραφή της Συνθήκης και οραματίζεται αυτομόληση απ’ την Οθωμανική κληρονομιά. Σχήμα οξύμωρον, αφού και η Τουρκία ως και σήμερα εξακολουθεί να επωμίζεται το βάρος του μεγαλειώδους οθωμανικού της παρελθόντος. Αναδρομικά διαπιστώνονται ιστορικά μεταρρυθμιστικές προσπάθειες εκκοσμίκευσης κατά τα δυτικού τύπου πρότυπα της ημεδαπής με βαθειές τομές σε διοικητικό-στρατιωτικό-κυβερνητικό πλαίσιο. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι πρωτουργοί του εκσυγχρονισμού θέλησαν να απαλλαγούν από εθνικιστικές επισωρεύσεις και γι’ αυτόν τον λόγο επιστράτευσαν την αναφορικότητα και όχι τον αυτοκαθορισμό αναφερόμενοι στον όρο εθνικισμός. Κάθε νίκη γίνεται ήττα. Simone de Beauvoir La question d’ Orient Το «Ανατολικό ζήτημα» συνιστά μία τεράστια πρόκληση για τον εντριβή ιστορικό, αλλά και ελιξίριο ερεθιστικό για τον σχολιαστή γράφοντα-αναγνώστη, που θα προσπαθήσει να αποκρυπτογραφήσει τους σιβυλλικούς μοχλούς δόμησης του πλαισίου συμπεριφοράς-κινήσεων-αποφάσεων. Έλληνες και Τούρκοι διακατέχονται από αίσθημα-φρόνημα υπερεθνικιστικό-σοβινιστικό, με ύποπτα ελατήρια να υποκινούν μισαλλοδοξίες και να τροφοδοτούν ανεξιλέωτα πάθη. Οι βαναυσότητες αποτελούν απ’ το μέρος της Ιστορίας, όπως και η εκατέρωθεν παραχάραξη φαινομένων και γεγονότων. Η έντεχνη-σταδιακή αποδόμηση της μεσανατολικής Αυτοκρατορίας και η Συνθήκη της Λωζάνης επηρεάζουν τόσο την μετέπειτα διανόηση όσο και το υποσυνείδητο των δύο λαών ως προς την εξωτερική τους πολιτική. Εδώ και αιώνες ο Τούρκος παρουσιάζεται σαν άξεστος-άτεγκτος εκπορθητής. Ο Έλληνας δεν έτυχε βέλτιστης μεταχείρισης απ’ τη φιλεύσπλαχνη;; Δύση, η οποία σφετερίζεται τα φώτα της Αρχαίας Ελληνικής Σκέψης την ίδια στιγμή που αμφισβητεί την καταγωγή του Έλληνα, επειδή δεν δύναται να εμπεδώσει τον μεταλλαγμένο-σχηματοποιημένο όζο της δυτικοποιημένης συμπεριφοράς. Η αφετηρία του «Ανατολικού ζητήματος» παρεμφαίνει μία διαπάλη χιλιετιών και καταδεικνύει, ας ομολογηθεί, την αντιπαλότητα μεταξύ ελληνικού και ρωμαϊκού πολιτισμού, οι οποίοι ενεργούν προς μονομερή κατίσχυση. Σαν πρόβλημα εντείνεται στα όρια της οθωμανικής Αυτοκρατορίας, επειδή ο διαχωρισμός του πολυεθνικού ιστού στην ουσία ανάγεται σε διατομή διεθνικού πλαισίου, ελληνικού και τουρκικού. Μεταφερόμενοι στη Σμύρνη των απαρχών του 20ου αιώνα, εύκολα οσμιζόμαστε υποβόσκουσες πολιτισμικές-ταξικές διαφορές, οι οποίες δεν επέτρεπαν σταθερή ενοποίηση του ιστού, το οποίο αποτελεί όχι ομοιογενές σώμα με ευκρινή χαρακτηριστικά αλλά ένα πολύχρωμο παζλ συνενούμενων συσσωματώσεων. Οι κάτοικοι παλινδρομούν σε διελκυστίνδα αντινομικών πυρήνων, κάτι που θα προσδιορίσει την εκκόλαψη αναταράξεων των συνειδήσεων. Στην ουσία πρόκειται για αλλεπάλληλες συγκρούσεις πολλαπλών αναφορών ανάμεσα στο νέο-αστικό εγκαθιδρυμένο μόρφωμα και σε προϋπάρχουσες ευάλωτες τάξεις, οι οποίες πυροδοτούνται απ’ τον αθέμιτο σχηματισμό δύο αντίρροπων τάσεων παιδείας: αφ’ ενός η ελιτιστική συγχώνευση χρήματος-γοήτρου που διανοείται έντονα και προάγει Τέχνες-Γράμματα φοιτώντας σε ξένα κολέγια και προσανατολίζεται προς την αγγλική σκέψη, αφ’ ετέρου οι απαίδευτες μάζες προσδεδεμένες στο άρμα του Κλήρου κι αρνούμενες πάσης φύσεως πρόοδο με ορίζοντα καθ΄ όλα τεταμένο προς τα ρωσικά τεκταινόμενα επικυριαρχίας. Με τη Συνθήκη των Σεβρών ο διαμελισμός της περιοχής εξαιρεί την Κωνσταντινούπολη, ώστε τα Στενά των Δαρδανελίων να τελούν ένα διεθνές κράτος εν κράτει. Οι Συμμαχικές Δυνάμεις είναι συνηθισμένες να διαμοιράζουν αυθαίρετα εδάφη που δεν τους ανήκουν αδιαφορώντας για αναμόχλευση δυσαρεσκειών, αλλά δεν διακυβεύουν τον εμπορικό κόμβο. Η διεθνής αυτή ζώνη διαφεντεύεται από ορισμένη Επιτροπή, έχοντας πρόσβαση σε ανεξάρτητο προϋπολογισμό κονδυλίων-αδέσμευτη σημαία-οργάνωση σε αυτόνομα σώματα ασφαλείας. Ο δυτικόφιλος Βενιζέλος, «ευεργέτης και σωτήρας της πατρίδας» για τα χαμηλά στρώματα, στερέωνε τις βλέψεις των προστατίδων;;; Δυνάμεων. Ο Ατατούρκ, υπόδειγμα μικροαστού, ενσάρκωνε για τις λαϊκές μάζες τον «Λένιν» της Οθωμανικής περιοχής, αλλά οι δυτικοί με πλέρια χαρά χαιρέτιζαν τις δυτικότροπες μεταρρυθμίσεις του. Η Συνθήκη της Λωζάνης ψηφίζεται στις 23 Ιουλίου 1923 για να αντικαταστήσει στην ουσία τη Συνθήκη των Σεβρών. Ο κύβος σαφώς είχε ριφθεί απ’ τις κραταιές Δυνάμεις του Ιμπεριαλισμού για να σκιαγραφήσει την καθοδηγούμενη διαμερισμάτωση του ευρωπαϊκού κτηρίου και τη διανομή των ασθενικών κρίκων. Ρωσία-Αγγλία-Γαλλία διεκδικούσαν την εποπτεία των Στενών των Δαρδανελίων και η διατήρηση ή η διακύβευση της οθωμανικής αρτιότητας απόληγε σε ζοφερές ανακατατάξεις. Η εφημερίδα της Κωνσταντινουπόλεως Tanin ήδη με τη λήξη των συρράξεων, εν έτει 1917, έκανε λόγο για δόλιες διπλωματικές ενέργειες της Γηραιάς Αλβιόνας, που στόχευε σε αποσάθρωση των αντιστάσεων των άλλων δύο ισότιμων Δυνάμεων. Ruine et deuil… Victor Hugo Αν η Σκέψη είναι μία διαρκής ροή, όπως ισχυρίζεται η Κα Νάσιουτζικ, τι είναι αυτό που καταφέρνει να την παγιδεύει σε λιμνάζοντα τυρφώνα; Οι Αμερικανοί σε όλη τη διάρκεια του 19ου υπολαμβάνονται από πολλούς μελετητές ως πυροδότες εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων των μειονοτήτων. Η συμπεριφορά αυτή δεν αποτελεί αμετάθετο αίτημα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, επιτελείται ωστόσο σαν έργο, όταν η Αμερική ορέγεται ανατροπή ενός status quo, όταν φιλοδοξεί σε κατακρήμνιση μιας παλαιάς τάξης πραγμάτων προς ανασύσταση μίας νέας, η οποία θα έχει δημιουργήσει έδαφος ευεπίφορο και διαύλους αμερικανικής παρεμβάσεως. Η αναφορά στο σχήμα «Αμερικανική εξωτερική πολιτική» δύναται να αναχθεί στο ορθολογικό προϊόν διαδοχικών απεικονίσεων-προστριβών, όπου ενδιάμεσος ιερού και κοσμικού δεν διασαφηνίζεται. Η κοινωνία του Θεού συμπλέκεται με την κοινωνία των Ανθρώπων. Είναι ο αμερικανικός προτεσταντισμός, ο οποίος παρουσιάζεται σαν κίνημα διανοητικό-πολιτικό με την έντονη όμως θρησκευτικότητα-ηθικοποίηση να διαπνέει τη ραχοκοκαλιά της πολιτισμικής-οντολογικής βάσεως. Όταν ο στοχαστής Huntington επαίρεται, πως η Αμερική είναι προορισμένη για την Οικουμένη, ως θέληση του ίδιου της του δημιουργού, θέτει επί τάπητος την αποστολή της Αμερικής ως μεταλαμπαδεύουσα των χαρακτηριστικών νέας διακυβέρνησης. Στην ουσία διοχετεύει στην παγκόσμια αντίληψη την σχετικά νεοεμφανιζόμενη ιστορική έννοια της wordmission, η οποία εξηγείται σαν μετακένωση ιδεολογικής γνώσης, ώστε η Αμερική να επιτύχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια πολιτική-οικονομική σκηνή. Το πολύεδρον του σκοπού συνυφαίνεται υπό τη σκέπη ενός ευρύτερου συνόλου αξιών=belief system, οι οποίες εκπορεύονται απ΄ την προτεσταντική παράδοση για να απολήξουν στην πουριτανική τους εκδοχή. Οι δυνάμεις του Καλού και του Κακού αντιμάχονται και διαιτητές χρίζονται αυτοβούλως οι Αμερικανοί, εμφορούμενοι από μεσσιανικές αντιλήψεις διάσωσης της Ανθρωπότητας. Το μυστηριακό πέπλο αυτής της ιδεολογίας καλύπτει από πολύ νωρίς την περιοχή των Βαλκανίων. Η δραστηριότητά της οργανώνεται σε Πανεπιστήμια της Αμερικής, οι απόφοιτοι των οποίων ενδύονται την ταυτότητα του μισσιονάριου=ιεραπόστολου και ξεχύνονται προς προσηλυτισμό νέων προπυργίων. Το 1810 ιδρύεται το ABFCM, Επιτροπή Εντολοδόχων Επιτετραμμένων για τις Αποστολές του Εξωτερικού. Θεολόγοι-Ιεροκήρυκες-Πρόεδροι κολλεγίων εξορμούν για να αποδυναμώσουν τις κατά τόπους θρησκείες-πολιτισμικές ιδιαιτερότητες εντάσσοντας τους λαούς σε σπείρα κοινωνικής μεταρρύθμισης. Η θεμέλιος λίθος της Ροβερτείου Σχολής τίθεται το 1863 στην Ανθούσα του Βοσπόρου, και αναφέρεται ως υπεύθυνη για τη σύσταση του κράτους της Βουλγαρίας. Οι μισσιονάριοι παρεισφρέουν στη δομή των τοπικών κοινωνιών πρεσβεύοντας απελευθέρωση από προκαταλήψεις και στροφή στην πανεπιστημιακή γνώση, αλλά κατά βάθος υποκινούν διαίρεση σχέσεων μεταξύ των κρατών-εθνών και κατ’ επέκταση αποικιοκρατικά τεκταινόμενα, αφού η Αμερική εμφανίζεται σαν από μηχανής θεός για να λειάνει τους ολέθρους που η ίδια ενσπείρει. Αφού οι τοπικές πεποιθήσεις θα έχουν εκλείψει σαν πρωτογονικά απολιθώματα είναι πιο εύκολο να υπερισχύσει μια υπέρ-θρησκεία σαν τρόπος ζωής πια. Οι ιεραποστολικοί κύκλοι εκπονούν διάφορα σχέδια εφαρμογής για τα Βαλκάνια, και η Σμύρνη αποτελεί απ’ τον 17ο αιώνα το επίκεντρο ανάλογης δράσης, τα οποία άλλα υλοποιούνται άλλα παραμένουν στο συρτάρι μέχρις εμφανίσεως νεωτέρας πρόσφορης στιγμής… Χρήσιμη Γνώση… Το εμπόριο οφείλει να ακολουθείται από θεοσέβεια και η ανάγνωση από προσευχές. Στην Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων, μηνιαίο περιοδικό που τέθηκε σε κυκλοφορία το 1837 σε Σμύρνη-Κωνσταντινούπολη-Αθήνα-Ιερουσαλήμ-Ερμούπολη-Κέρκυρα-Βηρυττό-Βουκουρέστι, γίνεται μνεία για την ανάγκη εξάπλωσης πρακτικών θεωριών που στρέφουν τα βέλη τους σε συρρίκνωση τοπικών ιδεολογικών επεκτατισμών-φενακισμό των μαζών από επαΐοντες δημαγωγούς, με απώτερο στόχο την οικονομική εξαθλίωση των επιμέρους αυτόνομων κοινωνιών-την καταδολίευση της μέσης κριτικής οξύνοιας κι εν συνεχεία την προσάρτησή τους στο αμερικανικό άρμα. Το πείραμα «σπουδές ελλήνων νέων σε αμερικάνικα πανεπιστήμια» αποτελεί έκφραση προτεσταντικού εκπαιδευτικού κινήματος με παγκόσμιες βλέψεις, και η επιρροή του οποίου εξακολουθεί να υφίσταται ως τις ημέρες μας. Τα εθνικά συστήματα Παιδείας προσανατολίζονται ολοένα και περισσότερο στη δημιουργία μιας ντόπιας ιθύνουσας τάξης, η οποία θα υπακούει στα αμερικανικά συμφέροντα. Το σχέδιο σπουδής των Ελλήνων στην Αμερική, συνιστούσε ένα μακρόπνοο σχέδιο, το οποίο μπορεί να καυχηθεί η Αμερική πως δρέπει στις ημέρες μας τους καρπούς του. Η ηγέτιδα τάξη που διάκειται ευμενώς και στηρίζει αμερικανικές πρωτοβουλίες έχει εκκολαφθεί και στέκει στα έδρανα της Βουλής. Η Χρήσιμη γνώση που παρασχέθηκε αποτυπώνεται στη σύναψη των Μνημονίων. Μετά το τέλος του Ψυχρού πολέμου η Τουρκία κλασαυχενιζόταν για την απαραίτητη παρουσία της στο πλευρό των ΗΠΑ, κάτι που κατερρίφθη ως αναληθές, αφού η 11η Σεπτεμβρίου 2001 κυοφόρησε τις αναμενόμενες αφορμές σύναψης νέων ελπιδοφόρων συμβάσεων για την Αμερική με τα «Σταν» της Ασίας. Όπου «Σταν» ο αναγνώστης ας αναζητήσει σε αποσκιρτημένα από παλαιά Ε.Σ.Σ.Δ. και νεότευκτα εδάφη, Ουζμπεκιστάν-Τατζικιστάν-Κιργιστάν. Στο γεωπολιτικό προσκήνιο λοιπόν μπορεί η Ελλάδα να φαίνεται υπάκουη μαθήτρια και να θέτει τυφλά την ασφάλειά της υπό την προειδοποιητική πυρηνική ομπρέλα του ΝΑΤΟ, αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για την χώρα της Τουρκίας, στην πληθυσμιακή αλλά και πολιτική βάση της οποίας εγείρονται αισθήματα ανασφάλειας-φόβου-αισιοδοξίας προς αναβίωση της αίγλης του παρελθόντος. Οι πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας είναι ο Στρατός και το Υπουργείο Εξωτερικών, φορείς που συνεργάζονται με αποκλειστική αρμοδιότητα την προάσπιση των συμφερόντων του κράτους, ανεξαρτήτως των εναλλαγών των κυβερνήσεων. Κάποιοι φιλελεύθεροι διανοούμενοι επισημαίνουν στα συγγράμματά τους τον συγκεντρωτισμό και την αυταρχική-στρατοκρατική μορφή της πολιτικής δραστηριότητας της Τουρκίας. Στον αντίποδα ένας ανίσχυρος γραφιάς και χωρίς ενδεικτική ταυτότητα σαν κι εμένα, προσπαθεί να ψηλαφήσει τη διαφορά στη δραστηριότητα της Αμερικής. Η μόνη παρομοίωση που μου έρχεται στο μυαλό είναι το θέατρο σκιών. Η Αμερική ως άλλος Καραγκιοζοπαίχτης κινεί τις φιγούρες στον τεντωμένο λευκό μπερντέ υπό τις ίδιες αξιώσεις, απλά μετονομαζόμενες σε παραδοσιακές αξίες-ιεραρχικές και πατριαρχικές σχέσεις-συγγενείς γειτνίασης και σχήματα συντεχνιών που χρήζουν προστασίας. Όλες ανεξαιρέτως οι ημιδιαφανείς ζωγραφισμένες εικόνες, που χειρίζεται ο Καραγκιοζοπαίχτης, δεν θεοποιούν το παρελθόν-δεν απεύχονται την κοινωνική διάσπαση-δεν μεγαλαυχούν για σταθερότητα;;; Σαφώς η πρόοδος είναι καλοδεχούμενη, αν κατανοήσουμε το βάθος του πολυσχιδούς όρου κι αν τον απαλλάξουμε απ’ την σύνδεσή του με κερδοσκοπικά συμφέροντα. Διότι πολύ απλά, τόσο οι κινήσεις της Τουρκίας όσο κι εκείνες της Αμερικής δεν συνιστούν παρά καθαρά ιμπεριαλιστική προπαγάνδα κι επίδειξη ισχύος, η οποία βοά ενώ ταυτοχρόνως αδιαφορεί για τα εκατομμύρια ανυπεράσπιστων προσφύγων που υποφέρουν. Αν το παγκόσμιο μωσαϊκό μετατραπεί από παράταιρο σε μονότονο καμβά, πάνω στον οποίο ο αμερικανικός διεθνισμός θα εδραιωθεί μετά βαΐων και κλάδων, και ο κοσμοπολίτης θα αντιδιαστέλλεται τον πολίτη, κατά πόσον θα έχουμε αποσχιστεί απ’ τον αφιονισμό εν τέλει των παλαιότερων θρησκευτικών-πολιτικών δογματισμών και δεν θα έχουμε εισέρθει απλά σε μία αλλότροπη αλλά πανομοιότυπη στιγμή;;; Σαφώς φασιστικά-κομμουνιστικά κόμματα αποτελούν τις δύο άκρες του ίδιου νήματος. Σαφώς Έλληνες και Τούρκοι σαν ελεύθεροι λαοί θα μπορούσαν να συμπορευτούν βαδίζοντας στον άξονα της Γης κι αν θα χρειαζόταν να αντιστρατευτούν κάποιον, αυτός θα ήταν κάθε είδους ιδεολόγημα και χαλινάρι και όχι ο ένας τον άλλον. Το πρότυπο μοντέλο αποψιλώνει το αμετακίνητο «φύσει» και γεμίζει το κενό απ’ την επιλογή του «θέσει». Αναφορικά με την Ελλάδα, σαφώς ας πάψουν Εκκλησία και Υπουργείο Παιδείας να διεκδικούν τη διδασκαλία του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών. Όσο για τους Νεανίας, ας καταστούν αυτοδίδακτοι, λιγότερο θα κινδυνέψουν. Dimitris Tsimpouris · Works at ΔΗΜΟΣΙΟ Ενδιαφέρουσα προσέγγιση των προεόντων για το χώρο της Ευρασίας. Το Ανατολικό ζήτημα ακόμη δεν έχει λυθεί.Αυτό προοιωνίζει μεταβολές οι οποίες θα εξακολουθήσουν να υλοποιούνται με τις παρεμβάσεις που αναφέρθηκαν στην ανάλυση από τις προστάτιδες δυνάμεις και την Αμερική ασφαλώς. Πραγματικά τα Βαλκάνια και η Τουρκία θα παραμείνουν μια περιοχή , η οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να αποτελέσει αφορμή για συνοριακές διεκδικήσεις, αφού όλες οι Συνθήκες είναι εν πολλοίς υπό αμφισβήτηση από όλα τα μέρη.Η χώρα μας δυστυχώς μέχρι σήμερα παίζει ένα ρόλο προτεκτοράτου και όχι ανεξάρτητου κράτους. Αυτό οφείλετ...See More Like · Reply · 3 mins Facebook Comments Plugin

Η Άγνωστη Τοπική Αυτοδιοίκηση Του Παναγιώτη Παπαγαρυφάλλου Συνέχεια 10η Η λειτουργία του θεσμού υπό το καθεστώς του Συντάγματος του 1975 1 Πριν επιχειρήσω να σκιαγραφήσω τη λειτουργία του θεσμού της Τ.Α. υπό το καθεστώς του μεταπολιτευτικού Συντάγματος του 1975 πρέπει να σημειώσω, εντελώς παρεμβατικά, ότι η επελθούσα δικτατορία του 1967 στο ενδιάμεσο διάστημα των δύο συνταγμάτων (1952 και 1975) κατέλυσε την έννοια της αυτοδιοικήσεως, δεδομένου ότι κατήργησε τα εκλεγμένα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια και τα ανώτερα διοικητικά συλλογικά όργανα των ΟΤΑ. 2. Θεμελιώδες χαρακτηριστικό του θεσμού στη μακραίωνη ιστορική του διαδρομή είναι η εκλογή των τοπικών αρχόντων και όχι ο διορισμός τους, όπως το έκανε το στρατιωτικό καθεστώς της 21ης Απριλίου το 1967 και όπως το ίδιο έκανε και η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936. Επειδή όμως όπως έλεγε ο αείμνηστος δάσκαλος μου και πρόεδρος της μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας του 1974, Μ. Στασινόπουλος «η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ένας συμφυής θεσμός με την κοινωνία των ανθρώπων και ως εκ τούτου είναι απαραίτητος σε κάθε καθεστώς Δημοκρατικό ή δικτατορικό», η Αυτοδιοίκηση λειτούργησε και υπό στρατιωτικό καθεστώς. 112 Πάντως όπως και να έχουν τα πράγματα ο θεσμός λειτούργησε και θα έλεγα με τους ίδιους ρυθμούς των προηγουμένων ετών και περισσότερο ηθικά απ’ ότι σε περιόδους Δημοκρατίας, όπως προκύπτει από τη σωρεία των σκανδάλων που μαστίζουν το θεσμό όλα τα χρόνια ετούτα της αρπαχτής! 4,Εκείνο το οποίο θα πρέπει επιγραμματικά να σημειωθεί είναι ότι και στην περίοδο της δικτατορίας επικράτησε η τάση της συνενώσεως των διάσπαρτων και μικρών κοινοτήτων, οι οποίες κατά τα απογραφικά στοιχεία του 1971 ανέρχοταν σε 5.800 δηλαδή ήταν όσες και στην απογραφή του 1861. Επί του προκειμένου μεταφέρω εδώ τα όσα έγραφα συμπερασματικά αναλύοντας τότε τα σχετικά στοιχεία (1971): «των πραγμάτων ούτως εχόντων η Τ.Α εξακολουθεί παρ ημίν να διαδραματίζει εντελώς σκιώδη ρόλον εις την εν γένει ζωήν του Έθνους… σήμερον δέον να καταστεί κοινή συνείδησις ότι η Τ.Α είναι ο ισχυρότερος και ο καλύτερος συνεργάτης του Κράτους και ότι εις τελευταίαν ανάλυσιν οι σκοποί των ταυτίζονται »113 5.Καταλήγοντας τότε και ασκώντας κριτική στην κρατική ακηδία έναντι της ΤΑ έγραφα: «ας ελπίσωμεν – πολύ διστάζομεν να το πιστεύσομεν – ότι το κράτος θα στέρξη επιτέλους εις το να υιοθετήσει την ένταξιν της εντός των πλαισίων της νεοελληνικής πραγματικότητας. Μόνο δια της τοιαύτης εντάξεως και μόνο δια μιας ουσιαστικοποιήσεως του ρόλου αυτής θα καταστή δυνατή η κινητοποίησης των πολιτών δια τη θεραπεία των τοπικών αναγκών, πράγμα το οποίον άλλωστε αποτελεί θεμελιώδες εξ υποκειμένου δημόσιον δικαίωμα. Η στροφή αυτή του Κράτους υπαγορεύεται και εκ λόγων επιτεύξεως της εθνικής συνοχής η οποία συναρτάται με την επιδίωξιν την κοινωνικής αλλαγής, αντί της στατικής ισορροπίας … επέστη ο καιρός να αποφεύγωμεν , κατά το δυνατόν, τας υπερβολικάς ωραιοποιήσεις». (Αυτά γράφονται το1973). Είναι προφανέστατο ότι το ΠΑΣΟΚ ανακάλυψε την «αλλαγή» μετά από δύο χρόνια περίπου και μάλιστα εκ του ασφαλούς! Το Σύνταγμα του 1975 και η Τοπική Αυτοδιοίκηση Μετά την αυτοκατάρρευση του Απριλιανού καθεστώτος του 1967, τον Ιούλιο του 1974, η Ελλάδα εισήλθε στον ομαλό πολιτικό δημόσιο βίο, αφού προηγουμένως λύθηκαν δύο βασικά πολιτικά ζητήματα. Πρώτο η νομιμοποίηση του εκτός νόμου ΚΚΕ και δεύτερο η αλλαγή του Πολιτειακού με την κατάργηση του θεσμού της βασιλείας. Η εκ των εθνικών εκλογών προκύψασα κυβέρνηση, του εκ Παρισίων ελθόντος Κων/νου Καραμανλή εψήφισε το Σύνταγμα του 1975, το οποίο ναι μεν, ως προς την αντιμετώπιση του θεσμού της Τ.Α. υπήρξε προοδευτικότερο εν σχέση προς το σύνταγμα του 1952 αλλά δεν ανταποκρίθηκε ούτε στα μηνύματα των καιρών ούτε στην ικανοποίηση των οικονομικών αναγκών του θεσμού. Η διατύπωση του σχετικού άρθρου 102 του συντάγματος 1975 έχει ως εξής: «1.Η διοίκησις των τοπικών υποθέσεων ανήκει εις τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοικήσεως των οποίων την πρώτη βαθμίδα αποτελούν οι δήμοι και οι κοινότητες. Αι λοιπαί βαθμίδες ορίζονται δια νόμου. 2. Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως απολαύουν διοικητικής αυτοτέλειας. Αι αρχαί αυτών εκλέγονται δια καθολικής και μυστικής ψηφοφορίας, 3. Δια νόμου δύναται να προβλέπονται αναγκαστικοί ή εκούσιοι σύνδεσμοι οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως προς εκτέλεσιν έργων ή παροχή υπηρεσιών, διοικούμενοι υπό συμβουλίου εξ αιρετών αντιπροσώπων εκάστου δήμου ή κοινότητας, λαμβανομένων κατ’ αναλογίαν του πληθυσμού τούτων. 4. Δια νόμου δύναται να προβλεφθεί ή εις την διοίκησιν των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως δευτέρας βαθμί­δος συμμετοχή αιρετών αντιπροσώπων τοπικών επαγγελμα­τικών, επιστημονικών καί πνευματικών οργανώσεων καί της κρατικής διοικήσεως μέχρι του ενός τρίτου του όλου αριθμού των μελών. 5. Το Κράτος ασκεί εποπτείαν επί των οργανισμών τής τοπικής αυτοδιοικήσεως, μη εμποδίζουσαν την πρωτοβου­λίαν καί την ελευθέραν δράσιν αυτών. Αί πειθαρχικαί ποιναί αργίας καί απολύσεως εκ του αξιώματος των αιρετών οργάνων της τοπικής αυτοδιοικήσε­ως εξαιρέσει των περιπτώσεων των συνεπαγομένων αυτοδικαίαν έκπτωσιν, απαγγέλλονται μόνον μετά σύμφωνον γνώιην συμβουλίου αποτελουμένου κατά πλειοψηφιών έκ τακτικών δικαστών. Το Κράτος μεριμνά δια την εξασφάλισιν των αναγκαί­ων πόρων προς εκπλήρωσιν της αποστολής των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως. Νόμος ορίζει τα της αποδόσεως και κατανομής μεταξύ των ως άνω οργανισμών των υπέρ αυτών καθοριζομένων καί υπό τον Κράτους εισπραττομένων φόρων ή τελών». 4.Στό σημείο αυτό πρέπει να σημειωθούν τα εξής: Κατά τη συζήτηση του Σχεδίου του Συντάγματος στη Βουλή κατατέθηκαν σχετικές προτάσεις επί του άρθρου 102 από: Α) Τους εκπροσώπους ς της Τ.Α. σε συνεργασία με την κίνηση για ουσιαστική Αυτοδιοίκηση (ΚΙΝΟΥΣΑ) στην οποία μετείχε και ο γράφων. Β)Την ομάδα αρχιτεκτόνων- αιρετών εκπροσώπων- νομικών- κοινωνιολόγων και οικονομολόγων Γ') Την ομάδα των καθηγητών Φ. Βεγλερή, Α. Μάνεοη και Γ. Κουμάντου. Δ) Το Δημοτικό και Κοινοτικό Κίνημα του π. δημάρχου Αθηναίων Γ. Πλυτά. Ε) Από τον γράφοντα.114 Αξίζει σ 'αυτό το σημείο να σημειώσω την έγκυρη άπο­ψη του συνταγματολόγου Γ. Βλάχου, ο οποίος αναλύοντας τις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος του 1975 έγραφε: «Οι διατάξεις του είναι ασαφείς, ελλειπτικές και ως ένα βαθμό και αντιφατικές»,115 5. Η κυβερνητική πλειοψηφία απέρριψε όλες τίς προ­τάσεις των φορέων, αλλά οι συντάκτες δέχθηκαν καί περι­έλαβαν στο άρθρο 102, τίς δύο παραγράφους των προτάσεων του γράφοντος πού έλεγαν: «Εις τον δευτροβάθμιον τοπικόν όργανισμόν μετέχουν καί εκπρόσωποι της διοικήσε­ως τοπικών, επαγγελματικών οργανώσεων και ενώσεων συνεταιρισμών, ως ό νόμος ορίζει. Η συμμετοχή των ανωτέρω εκπροσώπων είναι ανα­λογική, μη δυνάμενη να υπερβεί το 1/3 του συνολικού αριθμού των αιρετών οργάνων της δευτεροβαθμίου τοπι­κής αυτοδιοικήσεως» (Πρόκειται για τίς παραγράφους 6-7 των προτάσεων μου, οι οποίες ενσωματώθηκαν στη διάταξη της παραγρ. 4 του άρθρου 102, χωρίς τα Πρακτικά της Βουλής να το αναφέρουν, δηλαδή έκαναν αντιγραφή για Λογούς... δημοκρατικούς.) Όταν η Βουλή αντιγράφει να σκεφθεί κανείς τί θα έκα­ναν οι παρακάτω. Κλείνοντας το ζήτημα αυτό θεωρώ χρήσι­μο να σημειώσω ότι ό συντακτικός νομοθέτης απέφυγε να καινοτομήσει στην εξασφάλιση των οικονομικών της Τ.Α. με ρητή συνταγματική διάταξη, αναλαμβάνοντας δια μέ­σου του κρατικού προϋπολογισμού να ορίσει ένα ετήσιο ποσοστό του προς διανομήν στους ΟΤΑ. Αυτό πρότεινε ό γράφων, με τις παραγρ. 11-12 των προτάσεών του πού έλεγαν: «Το Κράτος εξασφαλίζει τους αναγκαίους πόρους στους ΟΤΑ αναγνωρίζον την σπουδαίαν αποστολήν αυτών. Η εξασφάλισης των πόρων πραγματοποιείται δια του κρατικού προϋπολογισμού, εκ του οποίου ποσόν 8% τουλάχι­στον των τακτικών εσόδων διανέμεται ετησίως». 6 . Έτσι, το πρόβλημα των οικονομικών των ΟΤΑ, πού συνοδεύει την υπολειτουργία τους από συστάσεως του νεοελληνικού κράτους, παρέμεινε και παραμένει εκκρεμές, αφού το Σύνταγμα του 1975 περιορίστηκε στη γενική ρήτρα της παραγρ. 5 του άρθρου 102, η οποία περιορίστηκε να πει ότι «το Κράτος μεριμνά δια την εξασφάλισιν των αναγκαίων πόρων προς εκπλήρωσιν της αποστολής των ΟΤΑ...» Θα έλεγα μάλιστα, ως προς αυτό το σημείο, ότι ό «περί συστά­σεως των δήμων» νόμος του 1834, συνταχθείς υπό Βαυαρών, ήταν περισσότερο φιλοαυτοδιοικητικός, ορίζοντας στην παραγρ. 17 τούτο: «Ανατίθεται εις τους Δήμους η ακριβής εκτέλεσις όλων των υποχρεώσεων, όσαι πηγάζουσιν ή εκ του κοινωνικού σκοπού των ή εκ νομίμων ειδικών λόγων». Πρόκειται για έναν ευρύτερο εννοιολογικό προσδιορισμό των αρμοδιοτήτων και της αποστολής των ΟΤΑ, πού όχι μόνο διατήρησε αλλά και επεξέτεινε ο «Περί Δήμων» νόμος ΔΝΖ/1912 (με τα άρθρα 19 και 83) «και «σφάγιασε το ΝΔ 2888/1954 «Περί δημοτικού καί κοινοτικού κωδικός».116 Πρόκειται για το χρόνιο πρόβλημα του περιεχομένου καί του εννοιολογικού προσδιορισμού των «τοπικών υπο­θέσεων», στις όποιες, όπως έλεγε ό Μ. Στασινόπουλος «πρέ­πει να δίδεται ευρύτατο περιεχόμενο». «Για τα ζητήματα αυ­τά καί τίς Προτάσεις μου στη βουλή βλ.: «Σχέδιο Συντάγ­ματος καί ή Τοπική Αυτοδιοίκηση».117 7. Ως προς το εννοιολογικό καί ουσιαστικό περιεχόμε­νο των «τοπικών υποθέσεων», σημειώνω τούτη την πρότα­ση, πού είχε κατατεθεί, στή βουλή καί η οποία έλεγε: «2, Εν­τός των διοικητικών περιοχών, οι πολίτες διοικούν μετά πρωτοβουλίας καί άπ' ευθείας τάς τοπικάς υποθέσεις περι­λαμβάνουσας πάν ό, τι δεν εμπίπτει εις τάς Θεμελιώδεις κρατικάς δραστηριότητας»118 Αυτή ή διατύπωση, ή οποία απορρίφθηκε, κατοχύρωνε ένα ευρύτατο πεδίο δράσεως των ΟΤΑ στο πεδίο των τοπι­κών υποθέσεων, τις οποίες το κράτος συμπίεζε ασφυκτικά για λογαριασμό του.119 8. Το αντιαυτοδιοικητικό αυτό γεγονός καυτηρίασε ό Μ. Στασινόπουλος, στο Δ' Συνέδριο των Πόλεων της Ελλάδος (1951) λέγοντας και τα έξης σχετικά: «Αδιάκοπος περικοπή της αυτοτέλειας της αυτοδιοικήσεως, αδιάκοπος επαύξησις εξουσίας καί πολλαπλασια­σμός των περιπτώσεων προληπτικού καί ουσιαστικού έλεγ­χου επί της αυτοδιοικήσεως,., ιδού ή εικών της σχέσεως μεταξύ Κράτους καί αυτοδιοικήσεως κατά τάς τελευταίας δεκαετίας...» 120 Γι αυτούς τους λόγους ό διαπρεπής νομικός καί δάσκα­λος μου κατέληγε: «Εικών δηλαδή εξουθενώσεως της Τ.Α. καί πλήρης μαρασμός της αυτονόμου τοπικής ζωής καί δρα­στηριότητος». 9. Απότοκο αυτής της πολύχρονης κρατικής πρακτικής καί αντιλήψεως υτιήρξε καί ή εξόχως αντιδημοκρατική εγ­κύκλιος του τότε υπουργού Εσωτερικών Κ. Στεφανόπουλου, με μία αδιανόητη επέμβαση του στο χώρο της ελευθέρας εκφράσεως γνώμης των εκπροσώπων των ΟΤΑ. Συγκεκριμένα: Με την υπ' αριθ. 4873/10-9-1975 εγκύ­κλιο που απαγόρευσε στα εκλεγμένα δημοτικά καί κοινοτικά συμβούλια «να παίρνουν αποφάσεις καί να εκδίδουν ψηφίσματα γενικού ενδιαφέροντος», σε συνδυασμό με το άρθρο 136 του Προεδρικού Διατάγματος 933/1975 «Περί κωδικοποιήσεως του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικος» Αυτή η αντιαυτοδιοικητική και αντιδημοκρατική Εγκύ­κλιος έπεσε σε αχρησία, τόσο από τίς αντιδράσεις των φορέων του θεσμού όσο καί από την καταλυτική κριτική του γράφοντος.121 Το ανορθόδοξο αυτής της εγκυκλίου γίνεται περισσότερο πρόδηλο ατό το γεγονός ότι τα ψήφισμα των εκπροσώπων του θεσμού το οποίο κατατέθηκε στη βουλή κατά την συζήτηση Συντάγματος του 1975 στην παράγραφο 6 έλεγε: «Αι αρχαί της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως δικαιούνται εις ελευθέραν έκφρασιν των σκέψεων, πολιτικών πεποιθήσεων και ελευθέραν έκφρασιν της πολιτικής των δραστηριότητος».122 Να κάνω σε αυτό το σημείο μια παρένθεση για να σημειώσω ότι μετά από δύο δεκαετίες , ο γράφων ασκούσε οξύτατη κριτική όταν ο τότε Υπουργός έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας . Έψεξε τις παλιμβουλίες στην πολιτική και ιδεολογική του δολιχοδρομία. 123 Στην Ελλάδα της αρπαχτής και της παρακμής όσες περισσότερες πολιτικές και ιδεολογικές κωλοτούμπες κάνουν οι πολιτικάντιδες τόσο περισσότερο ανεβαίνουν ! 10. Σημειώνοντας αυτό το γεγονός επεδίωξα να αναδείξω τις οπισθοδρομικές αντιλήψεις οι οποίες επικράτησαν στους κόλπους των κρατικών φορέων και μάλιστα σε μια χρονική περίοδο , στην οποία υποτίθεται άρχιζε ένα νέο δημοκρατικό πνεύμα. (Συνεχίζεται) ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ...

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ.. Του πολίτη Π.Λ.Παπαγαρυφάλλου Αν δεν εμφανίζεται σωστά κάντε κλικ εδώ Η Άγνωστη Τοπική Αυτοδιοίκηση του Παναγ. Παπαγαρυφάλλου Συνέχεια 9η Μέρος Δεύτερον: Η Τοπική Αυτοδιοίκηση από την Λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έως το Σύνταγμα του 1975 Κεφάλαιον Πρώτον Η λειτουργία του θεσμού υπό το καθεστώς του Συντάγματος του 1952 Πριν αναφερθώ στο Σύνταγμα του 1952, σημειώνω την πιο δημοκρατική διάταξη του άρθρου 107 του δημοκρατικού Συντάγματος του 1927, το οποίο ορίζει: «Το κράτος διαιρείται εις περιφερείας, εντός των οποίων οι πολίται διαχειρίζονται απ΄ ευθείαςτας τοπικάς υποθέσεις, ως νόμος θέλει ορίσει. Η κοινότης αποτελεί την πρώτη βαθμίδα των τοιούτων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως οι οποίοι πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον όριον δύο βαθμών, ανεξαρτήτως των Δήμων και των Συνδέσμων των κοινοτήτων. Το δικαίωμα του αποφασίζειν εις τους ανωτέρω οργανισμούς επί ζητημάτων εις την σφαίρα της Τοπική ς Αυτοδιοικήσεως ανήκει απαραιτήτως εις αιρετάόργανα εκλεγόμενα δια καθολικής ψηφοφορίας ή και αμέσως εις το σύνολον τωνεις έκαστον εξ’ αυτών ανηκόντων πολιτών. Το κράτος ασκεί, καθώς ο νόμος θέλει ορίσει, μόνον ανώτατην εποπτείαν επί των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως μη εμποδίζουσαν την πρωτοβουλίαν και την ελευθέραν δράσιν αυτών. Το κράτος δύναται να συντρέχει οικονομικώς τους ΟργανισμούςΤοπικής Αυτοδιοικήσεως». Είναι προφανέστατο ότι το βραχύβιο Σύνταγμα του 1927 υπήρξε πολύ περισσότερο φιλοαυτοδιοικητικό από το μεταπολεμικό Σύνταγμα του 1952, το άρθρο 99 του οποίου περιορίστηκε σε μια λακωνική διάταξη η οποία έλεγε «Η διοικητική οργάνωσις του κράτους βασίζεται στην αποκέντρωσιν και την τοπικήν αυτοδιοικήσιν, ως νόμος ορίζει. Η εκλογή των δημοτικών και κοινοτικών αρχών γίνεται δια καθολικής ψηφοφορίας». Πρόκειται περί δύο Συνταγμάτων και δύο αντιλήψεων για τον ρόλο και την αποστολή του θεσμού που απέχουν παρασάγγες. Το Σύνταγμα του 1927 του έδινε φτερά και βάση απογείωσης, ενώ τοΣύνταγμα του 1952 τον καθήλωνε σε στασιμότητα και στη μιζέρια και κατά την έγκυρη άποψη του Φ. Βαγλερή«έδειχνε δυσπιστία στην αυτοδιοικήση». 96Πρόκειται για ένα γεγονός το οποίο, κυρίως ανέδειξα στο έργο μου: «Το πρόβλημα της ουσιαστικοποιήσεως των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως εν Ελλάδι και οι δικαιολογητικαί βάσεις της διευρύνσεως τούτων». 97 Καρπός του αντιαυτοδιοικητικου Συντάγματος του 1952 υπήρξε το Ν.Δ.2888/1954 με το οποίο θεσπίστηκε ο τότε Δημοτικός Κώδικας ο οποίος επέβαλε ασφυχτικούς ελέγχους κάθε λογής στη δράση του θεσμού. 98 4. Είναι αυτονόητον ότι το Κοίλον, περιεχόμενον του θεσμού, εξ απόψεως αρμοδιοτήτων , και το πλέγμα των δεσμεύσεων στην δράση του, έχει δυσμενέστατο αντίκτυπο και στα έσοδα του, τα οποία δεν επαρκούσαν στοιχειωδώς στην εκπλήρωση της αποστολής του. (βλ το έργο μου «Η μεταπολεμική εξέλιξις και διάρθρωσις των οικονομικών της Τ.Α. στην Ελλάδα – μετά συγκριτικών στοιχείων των Ευρωπαϊκών Χωρών»), στην «Επιθεώρηση Τοπικής Αυτοδιοικήσεως » τεύχη (Δ-Ε Απριλίου- Μαΐου 1975 και ειδικότερα το Δεύτερο Κεφάλαιο).Το γεγονός αυτό οδηγούσε ευθέως στην απόλυτη εξάρτηση των ΟΤΑ από το Κράτος- Κόμμα το οποίο δια της μεθόδου των επιλεκτικών χορηγήσεων, ασκούσε κηδεμονία στη δράση τους.99 5. Των πράγματων ούτως εχόντων, στην πιο πάνω έ­ρευνά μου, κατέληγα στο συμπέρασμα ότι: «Το οικονομικό πρόβλημα των ΟΤΑ εκκρεμεί εις την χώραν μας από της συστάσεως του νοελληνικού Κράτους».100 ΄Ενα Κράτος στο οποίο κατά τη χρονική περίοδο 1958-1965, «τα συνολικά έσοδα της Τ.Α. ανήρχοντο εις το 50% της εθνικής δαπάνης δια ποτά καί καπνόν και εις το 27% της εθνικής δαπάνης δια κρέας» κατά μέσον όρον.101 Είναι αυτονόητο ότι υπό τίς προϋποθέσεις αυτές, κάθε άσκηση δημοτικής καί κοινοτικής πολιτικής και εκπλήρωση στοιχειωδών καθηκόντων, τα οποία απορρέουν από τη φύση καί την αποστολή της αυτοδιοικήσεως ήταν αδύνατη. 6. Πρόκειται για ένα γεγονός, το οποίο καθιστούσε δυσμενέστερη η πληθώρα των ΟΤΑ στην Ελλάδα, οι οποίοι περισσότερο έμοιαζαν με φαντάσματα παρά με αυτοδιοι­κούμενους λειτουργικούς οργανισμούς, ικανούς να ικα­νοποιήσουν στοιχειωδώς τίς τοπικές ανάγκες των κατοί­κων. Εντελώς ενδεικτικά παραθέτω τα έξης στοιχεία από την Απογραφή του 1951, σύμφωνα με την οποία ο συνολικός αριθμός των κοινοτήτων ανερχόταν σε 5.756, από τίς όποιες 5.453 δηλαδή ποσοστό 94,7% είχαν πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων ενώ παραλλήλως υπήρχαν καί 10.900 οικι­σμοί, από τους οποίους οι έχοντες αριθμό κατοίκων κάτω των 2.000 ήταν 10.489 δηλαδή το 96% του συνόλου τους. 7. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κύριος όγκος των κοινοτή­των πού είχαν πληθυσμό μεταξύ 1.000-1.999 ανερχόταν σε 906, πού αντιπροσώπευαν 1.220.000 κατοίκους δηλαδή το 15,7%.102 8. Υπό το φως αυτών των δεδομένων καί της διαπιστώ­σεως της εδώ Αμερικανικής Αποστολής ότι «ή Ελλάς ήτο πι­θανώς ή πλέον συγκεντρωτική χώρα μεταξύ των ελεύθερων εθνών», γίνεται πρόδηλον ότι ή ελληνική αυτοδιοίκηση αυτής της δεκαετίας (1951-1961) αποτελούσε σκιά αυτοδιοικήσε­ως, η οποία όπως εγκύρως γράφτηκε, οδηγούσε «σε ολοσχε­ρή απώλεια πάσης εξουσίας επί των τοπικών υποθέσε­ων».103 Αξίζει, επίσης να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με τα απο­γραφικά στοιχεία του 1951 επί συνολικού πληθυσμού 7.632.000 της Ελλάδος, τα 4.310.000 διαβιούσαν σε Κοινότητες δηλαδή το 78,4%, ενώ οι δήμοι άνω των 20.000 κατοίκων ανέρχονταν σε 35 αντιπροσωπεύοντας το 27% του πληθυ­σμού. 9. Επρόκειτο για μία τοπική αυτοδιοίκηση με γυάλινα πόδια την οποία δεν ισχυροποίησε ο νέος Δημοτικός καί Κοινοτικός Κώδικας, ό οποίος κυρώθηκε με το Ν.Δ. 2888/ 1954, ό οποίος κάθε άλλο παρά ήρθε ν' αντιμετωπίσει τα πολλαπλά λειτουργικά αδιέξοδα του θεσμού, μη απομακρυνόμενος ουσιαστικώς από τις ρυθμίσεις του Κώδικα ΔΝΖ/1912. Το γεγονός αυτό προκάλεσε την αντίδραση των εκπροσώπων του θεσμού, οι οποίοι στα Συνέδριά τους ζητούσαν την ισχυροποίηση-συγχώνευση των μικρών κοινοτήτων, ενώ γνωστός καθηγητής του διοικητικού δικαίου, διατύπωσε τη δυσμενή κριτική του γράφοντας: «Λόγω ενός ουτοπικού φιλελευθερισμού του νόμου καί προσέτι της αρνήσεως της κεντρικής διοικήσεως να επιχειρίση ανασύστασιν των κοινοτήτων-φαντασμάτων, αι δυνατότητες οιασδήποτε τοπικής δράσεως θυσιάζονται είτε χάριν αφηρημένων αρχών, είτε χάριν της εκλογικής σκοπιμότητας».104 Την ίδια περίοδο, ο γνωστός Κοινοτιστής Κ. Καραβίδας, ασκώντας οξύτατη κριτική στην Κυβερνητική Πολιτική έγραφε καί τα έξης: «Η σημερινή εν Ελλάδι Τοπική, ως λέγεται, Αυτοδιοίκησις, άνωθεν δοτή... πράγματι ως μία τυπική γραφειοκρατική υπηρεσία, ως π.χ. δια την τήρησιν των ληξιαρχικών βιβλίων κ.λπ. ευρίσκεται εις πολύ μεγάλην απόστασιν από την πανάρχαιαν κοινοτικήν μας παράδοσιν, η οποία διεμορφώθη αυτοκαθοριστικά δια μέσου των αιώνων, ως ουσιαστικόν βίωμα, κατ' ακριβείαν ως όρος υπάρξεως....»105 10. Ήταν η εποχή κατά την οποία υπήρχε έκδηλη αντίφα­ση των προθέσεων καί των πραγματώσεων του ελληνικού κράτους, το οποίο άλλα διεκήρυσσε στην Αιτιολογική έκθεση του δημοτικού καί κοινοτικού Κώδικα (ΝΔ 2888/ 1954) καί άλλα έκανε στην πράξη. Ανεξαρτήτως όμως αυτού του γεγονότος, ο Κώδικας προέβαινε στην καταγραφή των τοπικών υποθέσεων, τις οποίες ανέθετε στους ΟΤΑ και μάλιστα κατ' αποκλειστικότητα. Ανάμεσα σ’ αυτές σημειώ­νω: α) Κατασκευή, συντήρησις καί λειτουργία συστημάτων υδρεύσεως. β) Η κατασκευή, συντήρησις καί λειτουργία συστημά­των υπονόμων καί αποχετεύσεων. … στ) Η κατασκευή, συντήρησις καί λειτουργία συστη­μάτων άδρεύσεως καί εγγειοβελτιωτικών έργων, ζ) Η κατασκευή, συντήρησις καί λειτουργία δημοτικών και κοινοτικών αλσών, παιδικών κήπων, υπαιθρίων κοινο­χρήστων χώρων αναψυχής...106 Καταλήγοντας, ως προς το νομοθετικό καθεστώς του Δημοτικού Κωδικός του 1954, σημειώνω ότι αυτό ήταν τόσο ασφυκτικό στη δράση των ΟΤΑ ώστε αδυνατούσαν να προ­βούν στη χορήγηση έστω καί μίας γαλοπούλας σε άπορες οικογένειες τα Χριστούγεννα χωρίς την έγκριση του Νομάρχου, όπως έγραφα στίς πιο πάνω εργασίες μου. Στό σημείο όμως αυτό είναι χρήσιμο να επισημανθούν οι έγκυρες παρατηρήσεις του Φ. Βεγλερή, ο οποίος αναφερό­μενος στη σημασία των νομοθετικών κειμένων, έγραφε ότι από πλευράς εφαρμοστέας δημοτικής καί κοινοτικής πολι­τικής έχουν μεγαλύτερη σημασία όχι αυτές καθ' αυτές οι διατάξεις πού διέπουν τη λειτουργία καί τη δράση των ΟΤΑ αλλά η δυνατότητα να εκτελέσουν τις αρμοδιότητες οι οποίες τους ανατίθενται. Άλλο τί ορίζει η νομοθεσία καί εντελώς διαφορετική είναι στην πράξη η δραστηριότητα των ΟΤΑ, των οποίων οί καταγραφόμενες αρμοδιότητες ασκούνται ταυτοχρόνως καί «από ειδικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, δημοσίων επιχειρήσεων καί ιδιωτικές εταιρείες»107. 11. Από τα απογραφικά στοιχεία του 1961, ως προς τη δομή του κοινοτικο-δημοτικού μας συστήματος προκύπτει ότι τα πράγματα παρέμειναν στην ίδια περίπου κατάσταση με την απογραφή του 1951. Αυτό το αντιαναπτυξιακό γεγονός αποτέλεσε ανασχε­τικό παράγοντα για κάθε κοινωνική, οικονομική καί πολιτιστική άνοδο των τοπικών κοινωνιών, των οποίων οι ΟΤΑ « όχι μόνο εστερούντο Κοινοτικών Γραφείων αλλά καί αυτής της δυνατότητας να τοποθετηθούν τα μέλη του συμβουλίου πέριξ μίας τράπεζας» καί αυτό «αφορούσε το 98% των Κοινοτήτων».108 Αυτή η υπολειτουργία ή «ανυπαρξία» της αυτοδιοική­σεως συνεχιζόταν παρά το γεγονός ότι ο δημοτικός κώδικας ( Ν.Δ. 2888/1954) προέβλεπε τη δυνατότητα καταργήσεως των μικρών καί αναιμικών κοινοτήτων και της συγχωνεύσεώς τους «με συνεχόμενον δήμον ή κοινότητα» ενώ προς την ιδία κατεύθυνση είχε ήδη κινηθεί καί η ΚΕΔΚΕ, ήδη από το 1953 με υποβολή σχετικού υπομνήματος στο Υπουργείο των Εσωτερικών.109 12. Εν αναφορά προς τα οικονομικά των ΟΤΑ κατά τη χρονική περίοδο 1954-1967 πρέπει να σημειωθεί ότι αυτά υπήρξαν -όπως πάντα- πενιχρά τόσο εξ ιδίων φορολογικών εσόδων όσο καί από κρατικές επιχορηγήσεις, οι οποίες έβαι­ναν μειούμενες εν συγκρίσει προς τα έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, από την ανάλυση σχετικού πίνακος αυ­τής της περιόδου προέκυψε ότι κατά το διάστημα αυτό τα έσοδα των ΟΤΑ εν σχέσει προς τα έσοδα του Κράτους μειώ­θηκαν από 5% σε 4,8%.110 Υπό το κράτος των γλίσχρων εσόδων των ΟΤΑ ήτο επόμενον, η αδύνατη συμβολή τους στον τομέα των επενδύσεων. Αντιγράφω το αναλυτικό συμπέρασμα στο οποίο είχα καταλήξει το 1975: «Ήτοι, εκ της αναλύσεως των ως άνω στοιχείων προκύπτει ότι το σύνολον των δημοσίων επεν­δύσεων κατά το διάστημα 1960-1967, ήταν άνωτερον των αντιστοίχων επενδύσεων των ΟΤΑ, κατά 11.500 φορές περί­που, ενώ το σύνολον των ιδιωτικών επενδύσεων ήταν άνω­τερον κατά 25.200 φορές», καί καταλήγοντας έγραφα: «Αυτό σημαίνει ότι οι ΟΤΑ, αδυνατούν να επηρεάσουν καί να δια­μορφώσουν την τοπικήν ζωήν καί το περιβάλλον εντός του οποίου διαβιούν οι δημόται των».111 (Συνεχίζεται)

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ... Του πολίτη Π.Λ.Παπαγαρυφάλλου Αν δεν εμφανίζεται σωστά κάντε κλικ εδώ Η Άγνωστη Τοπική Αυτοδιοίκηση Του Παναγιώτη Παπαγαρυφάλλου Συνέχεια 7η ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΕΒΔΟΜΟΝ Οι Πρωτοπόροι της εθνικής ιδέας και οι περί κοινοτισμού απόψεις τους 1. Περικλής Γιαννόπουλο – Ίων Δραγούμης Εκεί, στην αυγή του 20ου αιώνος, εν μέσω μίας καθημαγμένης καί χρεωκοπημένης Ελλάδος, καί ως απόρροια του αποκληθέντος ατυχούς ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, κάνουν την εμφάνιση τους δύο διάττοντες αστέρες της εθνικής ιδέας. Περικλής Γιαννόπουλος - Ιων Δραγούμης. Ό πρώτος, με την περίφημη Έκκληση προς το Πανελλήνιον Κοινόν, προβαίνει σε μια οξύτατη καταγγελία του συνόλου του πολιτικού συστήματος το όποιο κατηγορεί για αβαλτηρία και εθνική ακηδία, καλώντας ταυτοχρόνως τους Έλληνες ν' απολακτήσουν την ξενομανία, η οποία κυριάρχησε στην Ελλάδα από της συστάσεως του ελληνικού Κράτους μετά την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού. Ό λόγος του οξύτατος καί αμείλικτος πέφτει σαν κεραυνός στα κεφάλια των μακαρίων συμπατριωτών του. Έγραφε: «Οκνηρία Σκέψεως, αλλά ό ένας Πανελλήνιος Πνευματικός ληθαρχισμός, ό κοπροσκυλώδης τεμπελχανισμός πού εννοεί να του φέρουν μόνο έτοιμα από την Ευρώπην, πράγματα καί ιδέες, ακόμη και δια τον εαυτόν του. Διότι καταντά αφάνταστον ότι... αγνοούνται αυτά τα θεμελιώδη πράγματα, όπως λόγου χάριν η προμυθολογική κοινότης, το εθνικόν αυτό Κύτταρον, άνευ του οποίου Οδυσσιασμός, Αποικισμός, Μακεδονισμοι, Φραγκισμοί, Τουρκισμοι είναι ακατανόητοι, και εντελώς ανεξήγητος η ύπαρξις καί διάσωσις της φυλής έως τώρα, αφάνταστον ότι αυτό το σημερινόν Πανελλήνιον γεγονός ότι το ένστικτον καί φυσιολογικόν αυτό κύτταρον, ό θεμελιώδης οργανι­σμός της φυλής, καθ' όλους ανεξαιρέτως τους αιώνας, έως αυτήν την στιγμήν, ακόμη καί μέσα εις ολόκληρον αυτήν την ελευθέραν Συνταγματομουρλήν Ελλάδα... Αγνοείται». Αυτή η καταγγελτική αποστροφή του Ελληνολάτρη καί Έθνολάτρη Π. Γιαννόπουλου, πιάνει τον Ιστορικό μίτο της κοινότητος από την εποχή της 'Οδύσσειας του Όμηρου και τη διαπερνά από όλα τα ιστορικά στάδια δια μέσου των οποίων πέρασε στηρίζοντας τον Ελληνισμό καί το Έθνος των Ελλήνων. Εν όψει αυτού του γεγονότος καυτηριάζει την περιφρό­νηση καί την ακηδία του νεοελληνικού κράτους προς την προαιώνια κοινότητα την οποία αγνοεί και γι' αυτό το λόγο, προσθέτει προχωρώντας: «Αι αιώνιαι κοινότητες, με όλα τα προτερήματα για την διάσωσιν καί διατήρησιν της κατά μέρη φυλής καί όλα τα ελαττώματα δια την ολικήν της Κίνησιν, α­ναλαμβάνουν το σωτήριον έργο των».88 Ό Δραγούμης καί ό Κοινοτισμός Ό επίσης ελληνολάτρης καί Έθνολάτρης Ίων Δραγού­μης, ακολουθώντας τα Εθνικά Οράματα του συναγωνιστού του Γιαννόπουλου, ασχολήθηκε εκτεταμένα με τον ελληνικό κοινοτισμό αναδεικνύοντας την καθοριστική του σημασία για την κάθε λογής ανάπτυξη της Ελλάδος. Θεωρώ σκόπιμο να προσθέσω ότι ό Ί. Δραγούμης, που έζησε ένα χρονικό διάστημα στη Σαμοθράκη, έγραψε ένα ομότιτλο δοκίμιο, το όποιο εκδόθηκε γιά πρώτη φορά στα 1909 και το οποίο περιείχε το κεφάλαιο με τον τίτλο «Κοινότητες».89 Σ’ αυτό το κεφάλαιο υπογράμμιζε την μεγάλη σημασία της τοπικής αυτοδιοίκησης για την εθνική μας ζωή καί την ιστορικήν συνέχεια του ελληνικού έθνους γράφοντας μεταξύ άλλων «...Και από κάθε θρησκείας ρίζες δυνατώτερες είναι οι ρίζες της φυλής. Ποιο είδος κοινωνικός οργανισμός έπλασε τη φυλή τέτοια πού είναι καί τη βάσταξε αιώνες τώρα; Ή τοπική αυτοδιοίκηση. Καί αυτή μπορεί να είναι μονάχα αποτέλεσμα άλλων λόγων, πού δεν τους ξεδιαλύνει ό άνθρωπος… Άλλαξε πολλούς κυρίους το νησί κι' όμως έμεινε πάντα ελληνικό και πάντα, είτε αυτόνομο είτε αυτοδιοίκητο, από τον καιρό, πού ήταν ανεξάρτητη πολιτεία πρίν από τους Πέρσες, ως σήμερα, πού την ορίζουν οι Τούρκοι... Η τωρινή Σαμοθράκη έχει κοινότητα, πού είναι συνέχεια της σαμοθρακικής πολιτείας, πού περιγράφει ό Αριστοτέλης. Αδιάφορο αν άλλαξαν ονόματα οι άρχοντες, τα πράματα μένουν τα ‘ιδια… Οι δημογέροντες μαζί με το δεσπότη δικάζουν οικογενειακές καί κληρονομικές διαφορές, συμβιβάζουν καί άλλες ιδιωτικές διαφορές καί αποφασίζουν για τα κοινοτικά συμφέροντα. Επιτρόπους, εφόρους καί δημογέροντες, τους εκλέγει ο λαός κάθε δυο τρία χρόνια σε γενική συνάθροιση, γιατί αυτός ξέρει καλλίτερα τους καλούς καί τους άξιους για να κοιτάζουν τα συμφέροντα του τόπου καί ό δεσπότης επικυρώνει μονάχα την εκλογή... Αυτοί αντιπροσωπεύουν την κοινότητα σε κάθε περίσταση, συμφωνούν το δάσκαλο και τη δασκάλα καί ό δεσπότης μονάχα επικυρώνει τον διορισμό, συνάζουν τα κοινοτικά χρήματα, πληρώνουν μισθούς σε καντηλανάφτες, ψάλτες καί δασκάλους, βάζουν δραγάτες καί δασοφύλακες, φροντίζουν τους δρόμους τους κοινοτι­κούς, τα υδραγωγεία, τα νεκροταφεία, τις βρύσες, κυττάζουν τα κοινοτικά χτήματα, οικόπεδα και σπίτια, πού τα εισοδή­ματά τους χρησίμευαν πάλι για τις κοινοτικές ανάγκες. Πληρώνουν οι νησιώτες δοσίματα στους κυριάρχους Τούρκους, μα πληρώνουν χώρια και στην κοινότητα έμμε­σους καί άμεσους φόρους... Κάποτε αφήνουν μικρά ποσοστά στην κοινότητα όσοι μπάζουν στον τόπο ή βγάζουν προϊόν­τα... Οι Έλληνες ζουν πάντα αυτόνομοι ή ιδιοκυβέρνητοι όσο καί να είναι πολιτικώς σκλάβοι των δυνατωτέρων τους λαών... Καί είναι οί ελληνικές οι πολιτείες -καί κοντά στις πολιτείες καί τα χωριά- τα κύτταρα της ελληνικής φυλής. Όπου καί αν βρεθούν δέκα Έλληνες, φτειάνουν ό καθένας πρώτα την καλύβα τους καί έπειτα την κοινότητα τους, κα­νονίζοντας τη ζωή τους με τρόπο ελληνικό... έτσι οι πολιτεί­ες τους μένουν πάντα κάπως αυτόνομιες και αυτοδιοίκητες. Αυτό πάντα γλύτωσε την ελληνική φυλή από την τελειωτική καταστροφή, καί πάλι θα τη γλυτώσει. ... Μονάχα, όταν ήρθαν οι νέοι Έλληνες καταχτητές, οί πολιτικοί και νομοθέτες του νεοελληνικού κράτους, τότε καταργήθηκαν οί κοινότητες, σβήστηκε ή τοπική αυτοδιοίκη­ση με μια μονοκοντυλιά, μ' ένα νόμο. Το ίδιο κάνουν τώρα καί οί Βούλγαροι για τίς Ελληνικές κοινότητες, πού είναι στη σημερινή Βουλγαρία. Για να πνίξουν την ελληνική ζωή τσα­λαπάτησαν τίς ελληνικές κοινότητες καί τίς διαλύσανε. Ξέ­ρουν τί κάνουν εκείνοι. Οί άλλοι ξένοι τίς σεβάστηκαν τίς ελληνικές κοινότητες, όλοι. Μονάχα οί Έλληνες άρχοντες του νέου κράτους και οί Βούλγαροι τίς αφάνησαν. Χαλνών­τας τίς κοινότητες, χάλασαν κάτι στερεό, κάτι. οργανωμένο, κάτι πού ζούσε και ήταν φυσικό. Οί Έλληνες δεν σεβάστηκαν έναν οργανισμό, πού τους γλύτωσε ως τώρα από χίλιους θανάτους και θα τους γλυτώνει πάντα, αν το θέλουν. Ως τα τώρα είχε ή ελληνική φυλή τουλάχιστον τη θέληση της αντοσυντηρησίας. Μήπως και αυτήν την έχασε; Αλλά και τί αξίζει να θέλει να ζει μια φυλή, αν δε θέλει και να νικήσει; Και πώς θα νικήσει, αν δεν ενωθεί όλη και δε φτειάσει ένα κράτος μεγάλο και δυνατό, οργανισμό πολιτικό με βάση την τοπική αυτοδιοίκηση, αφού τέτοιο είναι το φυσικό της;». Όμως, αυτή η εθνική έκκληση το Ίωνα Δραγούμη ούτε καν πού άγγιξε τίς πατριωτικές χορδές των ταγών του ελληνικού έθνους, οι οποίοι από τότε -με εξαίρεση το δημο­κρατικό σύνταγμα του 1927- δεν έστερξαν να τοποθετήσουν την τοπική αυτοδιοίκηση στις πραγματικές κοινωνικές, πολι­τικές και κοινωνιολογικές διαστάσεις της μέσα στους κόλ­πους της εθνικής μας ζωής. (Συνεχίζεται) Σημειώσεις: 88 Βλ. «Έκκλησις προς το Πανελλήνιον Κοινόν», επανέκδοσις άπό «Νέα Θέσις», Αθήνα 1987, σελ. 21 καί 69 και Ανάτυπο του 1907 από τις έκδ. «Πελασγός»-!. Γιαννάκενας, Αθήνα 2000. 89 Επανεκδόθηκε από τίς εκδ. «Νέα Θέσις», Αθήναι 1991, σελ. 43-51 ================ Ανεύθυνοι οι πολιτικοί Τα όσα απολύτως ορθά καταγράφει ο Ίωνας Δραγούμης για την Κοινότητα, το αυτοδιοίκητον αυτών και την μεγίστην συμβολήν τους στην παραγωγικήν ζωήν αλλά και την ασφάλεια των κατοίκων, δεν τα σεβάσθηκαν οι Έλληνες Νομοθέτες!! Το αυτοδιοίκητον, τονίζει ο Δραγούμης, γλύτωσε την Ελληνικήν φυλήν από από την τελειωτικήν καταστροφήν και πάλι θα την γλυτώσει. Οι θέσεις του επεκράτησαν για πολλά χρόνια, αλλά ήρθαν ανεύθυνοι πολιτικοί, οι οι οποίοι με δύο Νόμους αφάνισαν τις Κοινότητες, το βασικόν αυτό κύτταρον της δημοκρατικής ζωής της Ελλάδος επί χιλιάδες χρόνια και το απόλυτον οχυρόν προπέτασμα της ομαλής και ασφαλούς διαβιώσεως των κατοίκων. Ο Νόμος 2539/1997 «Καποδίστριας» περιόρισε τις Κοινότητες στο 1/6 και ήλθε ο «Καλλικράτης» και εξαφάνισε από προσώπου της Ελληνικής Γης το όρον Κοινότης. Η άγνοια των συντακτών μπορεί να αποτυπωθεί στο απλούν πραγματικόν γεγονός. Έδωσαν το όνομα του Καποδίστρια στο σχέδιον που κατήρτησαν για να «δυναμώσουν» τις Κοινότητες!!! Μα ο Καποδίστριας ήταν πολέμιος των Δήμων, πολέμιος των Μονάδων Τοπικής Αυτοδιοικήσεως. Και μόνον λοιπόν η προσωνυμία του Νόμου με το όνομα του Καποδίστρια, ενείχε το στοιχείον της αποτυχίας, όπερ και εγένετο! Στον άλλον Νόμον (3852/2010), ο οποίος διέγραψεν τον όρον Κοινότης από τον Αυτοδιοικητικόν χάρτην, έδωσαν το όνομα του Καλλικράτη. Ο Καλλικράτης ήταν δημιουργός και με τον Ικτίνον ήταν οι Αρχιτέκτονες της Ακροπόλεως. Επομένως τον διέσυραν, αφού επήλθεν αφανισμός Κοινοτήτων. Είναι δήλον ότι οι εμπνευστές του ονόματος, είχαν άγνοιαν πραγματικών γεγονότων, οι δε ψηφίσαντες, ως πάντα, είπαν ΝΑΙ σε νομοθέτημα το οποίον δεν διάβασαν ούτε σε απλήν ανάγνωσην!!! Αρκέσθηκαν στο ότι η Επιτροπή αναγνώσεως των Νόμων εξεφράσθη θετικώς!! Ο αφανισμός των Κοινοτήτων έγινε με την έλευση των νεοελλήνων. Εννοεί μετά την επέκταση της Ελλάδος από τους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους. Τους αποκαλεί «Έλληνες καταχτητές, πολιτικοί και νομοθέτες»!! Εφάρμοσαν νομοθεσίαν η οποία κατήργησε τις Κοινότητες!! Με μίαν μονοκοντυλιάν τις έσβησαν από τον χάρτην! Το ίδιο έκαναν και οι Βούλγαροι την ιδίαν εποχήν για να πνίξουν τις Ελληνικές Κοινότητες και πέτυχαν να τις διαλύσουν! Χαρακτηριστικές οι αναφορές του Δραγούμη. Το άκρως θλιβερόν είναι ότι μετά τον Νόμον ΔΝΖ/1912 οι Δήμοι και οι Κοινότητες ανεβίωσαν και προσέφεραν ζωήν και απόλυτην ασφάλειαν στα χωριά. Ήλθαν όμως οι πιο πάνω Νόμοι και κατέλυσαν τις Κοινότητες! Η ζωή και η προστασία των κατοίκων των παραμεθορίων ιδίως χωριών στηριζόταν στις Κοινότητες. Κατά τις προεργασίες του Σχεδίου Καποδίστριας, είχαμεν επισημάνει με σειράν άρθρων στην εφημερίδα «Δημοτικός και Κοινοτικός Τύπος», ότι οι Κοινότητες της μεθορίου από Ιωαννίνων μέχρι ΄Εβρου, δεν πρέπει να απορροφηθούν από τους νέους Δήμους, αλλά να μείνουν ως έχει, ή το πολύ οι όμορες να αποτελέσουν μίαν ισχυρήν Κοινότητα. Δεν έλαβε κανείς υπ’ όψιν την πρότασην και μετ’ ου πολύ, έκλεισαν σχολεία, έκλεισαν οι Αστυνομικοί Σταθμοί που ήταν η ασφάλεια των κατοίκων μπροστά στις φωλιές των λύκων και οι κάτοικοι μετακόμισαν εις τα ενδότερα πολλά χιλιόμετρα μακράν των συνόρων. Η ερήμωση της παραμεθορίου ήταν οριστική, χωρίς στα ενδότερα να ήταν καλλίτερη η κατάσταση. Έτσι νομοθετούν οι Πολιτικοί μας. Με βάση την «κομματικήν πειθαρχίαν», τουτ’ έστιν άνευ ελευθέρας βουλήσεως. Και τα αποτελέσματα ολέθρια!!! Μιχαήλ Στρατουδάκης ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΗ Ιανουάριος 2016
Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)